Bugaj Ryszard
Ryszard Bugaj, ur. 22 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1944 w Gawłowie k. Sochaczewa. Absolwent Szkoły Głównej Planowania i Statystyki, Wydział Ekonomiki Produkcji (1970) oraz Uniwersytetu Warszawskiego, Wydział Ekonomii Politycznej (1971), w 1989 doktorat w Instytucie Nauk Ekonomicznych PAN (temat: ''Próba reformy systemu finansowania gospodarki w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych''), w 2004 habilitacja tamże.
1963-1964 robotnik w Zakładach Mechanizacji Budownictwa. W III 1968 uczestnik protestów studenckich na UW, w składzie delegacji występującej do rektora z żądaniem wycofania sił porządkowych z terenu UW, relegowany ze studiów. 1968-1970 pracownik Zjednoczenia Przemysłu Muzycznego, następnie Zjednoczenia Stolarki Budowlanej, 1970-1973 Instytutu Budownictwa, 1973-1982 Instytutu Planowania i Komisji Planowania. Od 1976 współpracownik KOR, następnie KSS KOR; od 1978 publicysta niezależnego „Biuletynu Informacyjnego” KOR/KSS KOR. Autor opublikowanej w 1978 przez niezależne wydawnictwo NOWa pracy ''Uwagi o sytuacji gospodarczej kraju''.
Od IX 1980 w „S”; członek Rady Programowo-Konsultacyjnej Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych przy KKP, następnie KK; od 16 II 1981 z-ca kierownika OPSZ, kierownik zespołu spraw ogólnogospodarczych i zespołu reformy gospodarczej. Reprezentant KKP w rządowej komisji ds. reformy gospodarczej. W VI 1981 delegat na I WZD Regionu Mazowsze, członek ZR, delegat na I KZD, kierownik prac zespołu ds. gospodarczych, współautor (z Waldemarem Kuczyńskim) projektu programu gospodarczego „S”.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Warszawie-Białołęce i Jaworzu, zwolniony 22 XII 1981. Od 1982 pracownik INE PAN. W 1985 współautor przygotowanego na zlecenie Lecha Wałęsy opracowania ''Raport: Polska 5 lat po Sierpniu'' (Wers, 1985). Autor w pismach podziemnych, m.in. „Tygodniku Mazowsze”, „Robotniku”, „Woli”, kwartalniku „Krytyka”, oraz w „Tygodniku Powszechnym”; w 1986 współzałożyciel, publicysta podziemnego kwartalnika „21”; w 1987 współzałożyciel (m.in. z Jerzym Ciemniewskim, Tadeuszem Kowalikiem, Piotrem Marciniakiem, Janiną Zakrzewską) niezależnego Stowarzyszenia Reforma i Demokracja. Od 1987 doradca KKW „S” i L. Wałęsy. 31 V 1987 sygnatariusz wydanego przed pielgrzymką Jana Pawła II do Polski oświadczenia programowego opozycji.
Od XII 1988 członek KO przy Przewodniczącym „S” Lechu Wałęsie; w 1989 uczestnik obrad Okrągłego Stołu w zespole ds. gospodarki i polityki społecznej, współprzewodniczący grupy roboczej ds. samorządu i form własności. 1989-1997 poseł RP z list: KO „S”, Solidarności Pracy, UP. W 1990 współzałożyciel i przewodniczący Rady Stowarzyszenia Solidarność Pracy, 1992-1998 i 2006 w UP: 1993-1997 przewodniczący, w 2006 przewodniczący Rady Politycznej UP. II 2009 – 2010 doradca społeczny Prezydenta RP ds. ekonomicznych.
Odznaczony Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2007).