Czerwiński Zbigniew
Zbigniew Czerwiński, ur. 17 III 1961 w Rzepinie k. Słubic. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Historyczny (1986).
1976-1978 w ZHP. 1978-1980 organizator Rewolucyjnego Związku Młodzieży Ruch 10 Listopada w V LO w Poznaniu, organizator i uczestnik akcji plakatowych, w 1980 ws. bojkotu wyborów do Sejmu PRL.
Jesienią 1980 członek Komitetu Założycielskiego NZS UAM, przewodniczący Koła na Wydz. Historycznym, w 1981 członek Konwentu NZS UAM, uczestnik strajków: 8
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1981 o rejestrację NZS, szef służby strajkowej w Collegium Novum, 24 XI – 12 XII 1981 solidarnościowego ze studentami radomskiej WSI, szef służb strajkowych na UAM; redaktor niezależnego pisma „Roztopy”.
XII 1981 – 1982 organizator i członek Ruchu na rzecz Samorządnej Rzeczpospolitej, w 1982 NZS UAM wydającego „Veto”, do 1987 drukarz, autor; 1982-1989 kolporter prasy podziemnej, m.in. „Wiadomości Dnia”, „Tygodnik Mazowsze”, „PWA”, książek, wydawnictw okolicznościowych. 28 IV 1982 aresztowany, 30 IV – 11 VIII 1982 przetrzymywany w AŚ w Poznaniu, 24 VIII 1982 wyrokiem Sądu Wojsk Lotniczych tamże uniewinniony. 1983-1985 przewodniczący Konwentu Samorządu Studentów UAM; organizator pomocy prawnej, socjalnej, naukowej, poręczeń za aresztowanych studentów; w 1983 uczestnik spotkania przedstawicieli Samorządów Studenckich w Niedźwiedziu, w 1984 organizator spotkania Samorządów Studenckich w obronie ustawy o szkolnictwie wyższym w Poznaniu. 6-krotnie przesłuchiwany, w 1982 skazany przez kolegium ds. wykroczeń na karę grzywny. W 1986 założyciel, następnie autor, redaktor nacz. podziemnego „Przeglądu Poznańskiego”. 1986-1989 pracownik Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk. Uczestnik KIK. 1987-1989 współorganizator Wielkopolskiego Klubu Politycznego Ład i Wolność.
W 1989 członek KO w Poznaniu, pełnomocnik KO na teren 3 gmin. 1989-1990 członek KZ „S” w PTPN, w 1989 delegat na WZD Regionu Wielkopolska. 1989-2001 działacz wielkopolskiego ZChN, 1991-2001 członek Rady Naczelnej ZChN. Od 2002 członek Rady Politycznej PiS. 1994-1998 radny Miasta Poznania z listy Komitetu Wyborczego Nasz Poznań, 1998-2002 radny Sejmiku Województwa Wielkopolskiego z listy AWS, 2002-2006 z listy PO-PiS, od 2006 z listy PiS; 2005-2006 przewodniczący Sejmiku Województwa Wielkopolskiego. 1991-2003 prezes Zarządu „Gazety Handlowej”, 2003 – III 2010 przewodniczący Rady Nadzorczej Edica SA, od III 2010 wiceprezes Zarządu Edica SA.
Cyryla Staszewska