Romanowski Tadeusz Czesław
Tadeusz Czesław Romanowski, ur. 5 VI 1945 w Wilnie, zm. 23 I 2009 we Wrocławiu. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierunek psychologia (1969).
1969-1970 psycholog w Poradni Wychowawczo-Zawodowej w Gdyni oraz w Zakładzie Poprawczym w Malborku, 1970-1974 w Poradni Psychologicznej przy Państwowej Fabryce Wagonów w Świdnicy, 1970-1981 w Zakładzie Poprawczym i Schronisku dla Nieletnich tamże. W III 1968 uczestnik manifestacji na UAM. 1977-1980 kolporter małych ilości wydawnictw KSS KOR.
Od IX 1980 w „S”, we IX 1980 organizator Komitetu Założycielskiego w ZPiSdN i przewodniczący Koła Zakładowego „S”, 16 X – 11 XI 1980 przewodniczący Międzyszkolnego Komitetu Założycielskiego, następnie przewodniczący KZ Nauczycieli Świdnicy; założyciel i do połowy 1981 szef punktu konsultacyjnego w Świdnicy, doradca w zakładach i fabrykach Świdnicy i okolic. W XI 1980 uczestnik strajku w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku pracowników oświaty i wychowania, służby zdrowia, kultury i sztuki. W 1981 uczestnik rozmów z MEN ws. objęcia Kartą Nauczyciela pracowników zakładów poprawczych. W VI 1981 delegat na I WZD Województwa Wałbrzyskiego, uczestnik (z Jerzym Pileckim i Krzysztofem Turkowskim) prac merytoryczno-organizacyjnych Komisji Zjazdowej ZR Dolny Śląsk, IX/X 1981 delegat na I KZD, wiceprzewodniczący Komisji Statutowej. W 1981 (z Markiem Szelążkiem) redaktor „Serwisu” wydawanego przez MKK w Świdnicy. 25 XI 1981 współzałożyciel Klubu Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość w Świdnicy, m.in. z Jackiem Drobnym, Jadwigą Kowalską, Ryszardem Moździeżem, Tadeuszem Sługockim, Stanisławem Walczakiem.
13 XII 1981 przewiózł z Wrocławia do Świdnicy „Komunikat” RKS Dolny Śląsk, który następnie kolportował z R. Moździeżem i Janem Pełką. 14 XII 1981 zatrzymany (z J. Pełką) i internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Świdnicy, gdzie z Teofilem Frankowskim, Andrzejem Kalbarą i Januszem Romaniszynem podjął głodówkę przeciwko wprowadzeniu stanu wojennego, od 23 XII 1981 osadzony samotnie w celi, gdzie kontynuował głodówkę (24 XII 1981 przesłuchiwany w KW MO w Wałbrzychu), 4 I 1982 aresztowany, 22 I 1982 wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Wałbrzychu uniewinniony (z J. Pełką), 23 I 1982 zwolniony. I 1982 – 1986 w ukryciu (dzięki pomocy Pawła Falickiego), m.in. pracował nielegalnie przy renowacji zabytków. W wyniku prokuratorskiej rewizji 5 III 1982 SN Izba Wojskowa w Warszawie uchylił wyrok i sprawę przekazał do ponownego rozpatrzenia, 4 V 1982 Sąd ŚOW we Wrocławiu odroczył rozprawę z powodu niestawienia się pozwanego i wydał postanowienie o wysłaniu za nim listu gończego, 29 VIII 1983 sprawę umorzono. 1983-1989 właściciel gospodarstwa rolnego k. Obornik Śląskich. VI 1982 - 1989 członek Solidarności Walczącej, współpracownik Kornela Morawieckiego i P. Falickiego. 1983-1985 autor, szef redakcji podziemnego pisma „BIS. Biuletyn Informacyjny Solidarności Walczącej”, 1982-1987 współpracownik redakcji i autor do podziemnego pisma „Replika” (ps. T.R. i R.T.), w 1. połowie 1984, po aresztowaniu P. Falickiego, wydawca i autor dwóch numerów. W 1986 ujawnił się. 1986-1989 współpracownik środowisk rolników indywidualnych w okolicach Trzebnicy, Oleśnicy i Żmigrodu, w 1986 organizator Dolnośląskiego Towarzystwa Gospodarczego. Przeciwnik Okrągłego Stołu.
W wyborach 4 VI 1989 wspierał niezależnego kandydata Jana Waszkiewicza. 1989-2003 własna działalność gospodarcza (branża rolnicza i wydobywcza), od 2003 na rencie.
10 III 1981 – 3 II 1982 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Wałbrzychu w ramach SOS; 11
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
– 18 III 1982 w ramach SOR.
Maciej Olejniczak, Łukasz Sołtysik