Encyklopedia Solidarności Sawicki Mirosław - Biogramy -

Mirosław Sawicki, ur. 10 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1946 w Warszawie, zm. 31 I 2016 tamże. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego Filia w Białymstoku, Wydz. Fizyki (1982).

1956–1964 w ZHP, od 1961 instruktor harcerski.

1971–1976 nauczyciel w XXXVII LO w Warszawie, 1976–1990 w XLI LO tamże.

W czasie studiów na UW zw. z grupą tzw. komandosów; 1966 współorganizator zebrania koła ZMS na Wydz. Historycznym UW w 10. rocznicę Października 1956; 1968 współorganizator i uczestnik protestów studenckich; III – VIII 1968 aresztowany, nast. do 1970 zawieszony w prawach studenta. 1977–1980 współpracownik KOR/KSS KOR.

Od 1980 w „S”; przew. Międzyzakładowej Komisji „S” Pracowników Oświaty i Wychowania Dzielnicy Żoliborz w Warszawie, przew. Sekcji OiW Regionu Mazowsze, członek władz krajowych Sekcji.

Po 13 XII 1981 współorganizator i działacz Zespołu Oświaty Niezależnej; współzałożyciel podziemnego pisma „Tu Teraz”; organizator podziemnej Rady Edukacji Narodowej, łącznik między REN a RKW Mazowsze; uczestnik prac konsorcjum OKN-o OKN-o OKN-o, struktura Oświata-Kultura-Nauka powstała jesienią 1983 w wyniku porozumienia przedstawicieli Związku Oświaty Niezależnej (Krystyna Starczewska, Edward Wieczorek, Mirosław Sawicki), Komisji Kultury Niezależnej (Teresa Bogucka, Marta Fik, Andrzej Osęka), Społecznej Komisji Zdrowia (Zofia Kuratowska), Społecznego Komitetu Nauki (Janusz Grzelak, Barbara Malak, Michał Nawrocki, Barbara Stanosz) i Wiktora Kulerskiego z RKW „S” Mazowsze. Podstawowymi zadaniami OKN-a były: podział środków finansowych przeznaczonych na naukę, oświatę i kulturę; wyłonienie przedstawiciela tych środowisk, odpowiadającego za kontakty z zagranicą i władzami „S”. Kandydatem OKN-a był przebywający za granicą Leszek Kołakowski, Biura Koordynacyjnego „S” za Granicą w Brukseli – Mirosław Chojecki i Aleksander Smolar; w 1984 przedstawicielami OKN-a zostali E. Smolar i Seweryn Blumsztajn, od końca tego roku – Jan Piotr Lasota w Europie, Irena Lasota w USA. Dzięki ich zaangażowaniu OKN-o uzyskało znaczącą pomoc finansową od Międzynarodowej Konfederacji Wolnych Związków Zawodowych (ICFTU), National Endowment for Democracy (NED) i za pośrednictwem Solidarité France-Pologne z innych środowisk. Od V 1984 ZON, KKN, SKZ, SKN kontaktowały się z zagranicą na własną rękę. Ostatnim wspólnym sukcesem OKN-a było przygotowanie w 1985 przez L. Kołakowskiego, J.P. Lasotę, P. Słonimskiego protestu 115 światowej sławy uczonych i intelektualistów ws. propozycji ustawowych zmian ograniczających autonomię wyższych uczelni w Polsce. W V 1986 OKN-o podpisało z TKK Umowę o współpracy, zobowiązującą do współpracy zarówno regionalne reprezentacje środowisk (np. dolnośląskie Porozumienie Komitetów Nauki, Oświaty, Kultury, Zdrowia i Ekologii), jak i Biuro Koordynacyjne w Brukseli z reprezentacją zagraniczną OKN-a, uznawała ona jednak podział kompetencji pomiędzy zrzeszonymi w OKN-ie strukturami, potwierdzała prawo przedstawicieli OKN-a do współpracy z zagranicznymi instytucjami działającymi w dziedzinie oświaty, nauki i kultury; TKK uznawała organizacyjną, merytoryczną i finansową odrębność struktur OKN-a. w zakresie spraw oświaty niezależnej.

1989 przew. KO Warszawa-Śródmieście, przew. Krajowej Sekcji Oświaty i Wychowania „S”. 1990–1996 dyr. Departamentu Kształcenia Ogólnego w Ministerstwie Edukacji Narodowej, inicjator wprowadzenia sytemu egzaminów zewnętrznych, 1996–1997 podsekretarz stanu odpowiedzialny za reformę oświaty, 1998–2002 radca-minister pełnomocny ds. nauki w ambasadzie RP w Waszyngtonie, 2002–2004 dyr. Centralnej Komisji Egzaminacyjnej, 2004–2005 minister edukacji i sportu, 2005–2006 dyr. CKE; w 2008 powołany do Rady Edukacji Narodowej, 2008–2009 p.o. dyr. w CKE, nast. do 2011 wicedyr. CKE. Od 2011 na emeryturze.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2002).

11 VII 1977 – 20 X 1978 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO w ramach KE.

Anna Grażyna Kister