Niezależne Zrzeszenie Wolność, Równość, Niepodległość
Niezależne Zrzeszenie Wolność, Równość, Niepodległość, organizacja młodzieżowa powołana w Jarosławiu w XII 1981. Jej inicjatorami byli uczniowie LO: Tadeusz Maciej Ulma, Artur Janowski i Jacek Stępień. Na czele stała Rada Polityczna, przew. A. Janowski, nast. T.M. Ulma. Organizacja posiadała własny statut i zrzeszała młodzież ze szkół średnich oraz miejscowych zakładów (ok. 20 osób). Gł. polem działania organizacji było: powielanie i kolportaż ulotek, akcje plakatowania, bojkot prasy i tv oraz malowanie napisów na murach. Działalność grupy wspierał opiekun młodzieży i katecheta ks. Władysław Drewniak.
W III 1982 Niezależne Zrzeszenie Wolność, Równość, Niepodległość połączyło się z grupą Polska Młodzież Walcząca, tworząc Legion Wolności.
W II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. i III 1982 Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w Rzeszowie aresztowała wielu członków organizacji. 17 VI 1982 Wojskowy Sąd Garnizonowy skazał ks. W. Drewniaka, Witolda Kowalczyka, T.M. Ulmę, A. Janowskiego i J. Stępnia na 2 lat pozbawienia wolności, natomiast Andrzeja Plutę, Waldemara Kwietnia, Marka Malinowskiego i Józefa Pieczonkę na 1,5 roku pozbawienia wolności. Wszystkim skazanym warunkowo zawiesił wykonanie kary i skazał na grzywny. 30 IX 1982 Sąd Warszawskiego Okręgu Wojskowego na sesji wyjazdowej w Rzeszowie zmniejszył zasądzone wyroki: ks. W. Drewniaka, W. Kowalczyka i T.M. Ulmę skazał na 1,5 roku pozbawienia wolności, J. Pieczonkę i W. Kwietnia na 1 rok pozbawienia wolności, J. Stępnia na 1 rok i 3 mies. pozbawienia wolności A. Plutę na 8 mies. pozbawienia wolności, a M. Malinowskiego na 6 mies. pozbawienia wolności. Utrzymał w mocy postanowienie dot. A. Janowskiego. W przypadku T.M. Ulmy, A. Janowskiego i J. Stępnia zwiększył okres zawieszenia kary. Uczniowie zostali oddani pod dozór kuratora sądowego.
30 XII 1981 – 9 IX 1982 rozpracowywana przez Wydz. III KW MO w Przemyślu w ramach SOR krypt. Ulotka.