Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/14892,Adamczyk-Stanislaw.html
25.04.2024, 01:37

Adamczyk Stanisław

Stanisław Adamczyk, ur. 14 XI 1918 w Krzywdzie k. Siedlec, zm. 19 X 2016. Ukończył LO w Ciechanowie (1967), Pomaturalne Technikum Budowlane i Technikum Rolnicze w Ciechanowie (1969).

Przed 1939 czeladnik w zakładzie murarskim, po 1945 murarz w przedsiębiorstwach budowlanych, po 1956 właściciel prywatnego zakładu murarskiego, mistrz budowlany, jednocześnie rolnik we wsi Mierzanowo w gm. Grudusk, pow. ciechanowski. W czasie II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojny światowej łącznik NSZ-AK, ps. Mrówka. W 1945 powołany do „ludowego” WP, jesienią podjął nieudaną próbę ucieczki na Zachód. Aresztowany w X 1945, skazany na 10 lat więzienia, po apelacjach i amnestiach na 4 lata, osadzony w ZK w Jeleniej Górze, Wrocławiu i Strzelcach Opolskich, w 1947 zwolniony na mocy amnestii. Do 1956 pod nadzorem MO.

Od jesieni 1980 zaangażowany w tworzenie rolniczych związków zawodowych, następnie współorganizator NSZZ Rolników Solidarność Wiejska (Związek zarejestrowany 11 XI 1981).

Po 13 XII 1981 w ukryciu, poszukiwany listem gończym, zatrzymany 29 I 1982 w Warszawie, 2 II 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia w Iławie, następnie w Kwidzynie, zwolniony 15 VII 1982. Działacz podziemnej Solidarności Wiejskiej na Mazowszu, od X 1986 członek Tymczasowego Zarządu NSZZ Rolników Solidarność Wiejska; 22 XI 1986 zatrzymany przed swoim domem w Ciechanowie, przewieziony do Mławy, pobity podczas przesłuchania.

Od 1990 członek Zarządu PSL Mikołajczykowskiego, od 1998 Zarządu Mikołajczykowskiego PSL Niepodległość.

Odznaczony Krzyżem Semper Fidelis (2005), Medalem Sejmu RP (2006), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).

24 XI – 4 XII 1980 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Ciechanowie w ramach SO krypt. Żywność; 4 XII 1980 – 5 X 1989 przez Wydz. IIIA/IV/VI KW MO/WUSW w Ciechanowie w ramach SOS/KE/SOR krypt. Rzemieślnik.

 

Bogusław Gołąb

Opcje strony