Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/15001,Baran-Jozef.html
29.03.2024, 12:06

Baran Józef

Józef Baran, ur. 22 IX 1955 w Krakowie. Absolwent Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Wydział Ekonomiki Produkcji (1978).

Od 1977 działacz SKS, rzecznik w roku akademickim 1977/1978, uczestnik akcji m.in. przeciwko ograniczeniom w dostępie do książek i publikacji (publikacje zakazane, tzw. resy) oraz w obronie represjonowanych działaczy opozycji, sygnatariusz oświadczeń, 25 X 1978 inicjator telegramu SKS do ONZ ws. łamania praw człowieka w PRL (podpisanego także przez Różę Woźniakowską i Annę Krajewską). Od 1977 współpracownik KOR, następnie KSS KOR; od XI 1978 współpracownik Komitetu Samoobrony Chłopskiej Ziemi Rzeszowskiej, kolporter na wioski Rzeszowszczyzny ulotek i pism niezależnych (z Bogusławem Bekiem i Januszem Pierzchałą); przy jego pomocy KSChZR przygotował w XI 1978 i we IX 1979 2 kolejne nr. niezależnego pisma „Komunikat”, w XI 1979 współinicjator (z rolnikami z Łowiska i Woli Żarczyckiej) wydania jednodniówki „Wieś Rzeszowska”, poświęconej pierwszej rocznicy powołania KSChZRz (pismo ukazało się z kilkumiesięcznym opóźnieniem). 1978-1980 referent handlowy w Spółdzielni Pracy Wytwórców Rękodzieła Ludowego i Artystycznego Millenium w Krakowie. Od IV 1979 w zespole redakcyjnym niezależnego pisma „Placówka”, autor; 2 VI 1979 współzałożyciel Ośrodka Myśli Ludowej. Wielokrotnie zatrzymywany i poddawany rewizjom.

We IX 1980 przywiózł z Gdańska do Krakowa (z Ryszardem Majdzikiem) materiały informacyjne i poradniki dot. zakładania NSZZ; na początku 1981 wydawca, drukarz niezależnego pisma „Solidarność Wiejska Ziemi Grójeckiej” w Zbroszy Dużej; organizator kół „S” RI w rejonie Grójca. W 1981 pracownik Ośrodka Prac Społeczno-Zawodowych przy MKZ „S” Małopolska, V – 13 XII 1981 kierownik Ośrodka Badań Społeczno-Zawodowych przy MKZ/ZR „S” Rzeszów.

Po 13 XII 1981 w ukryciu w Rzeszowie i Krakowie; organizator tajnych zebrań i podziemnych struktur „S” RI w Polsce południowo-wschodniej, w IV i VI 1982 organizator (we współpracy z ks. Adolfem Chojnackim) spotkań rolników na plebanii parafii Narodzenia NMP w Krakowie, podczas których zainicjował powołanie Ogólnopolskiego Komitetu Oporu Rolników (powstanie OKOR ogłoszono 15 VIII 1982), od IX 1982 wydawca pisma OKOR „Solidarność Rolników” (we współpracy z Danutą Gurgul, Kazimierzem Kramarzem oraz z siostrami Lucyną i Stefanią Lubańskimi); jako działacz OKOR współpracował z Tymczasową Tarnowską Komisją Koordynacyjną „S” (w II 1983 przekształconą w TTKK „S” Robotników i Chłopów). W VI 1983 zatrzymany w Częstochowie podczas pielgrzymki Jana Pawła II, zwolniony po 48 godz., zaprzestał ukrywania się. 1983-1984 pracownik Biblioteki Jagiellońskiej. 28 III 1984 aresztowany w miejscu pracy, następnie przewieziony do AŚ w Sanoku, zwolniony w VII 1984 na mocy amnestii. XI 1984 – 2002 na emigracji w Norwegii (z powodów rodzinnych); organizator transportów z darami do Polski i pomocy finansowej dla powstającego Schroniska dla Niepełnosprawnych w Radwanowicach i Fundacji im. św. Alberta w Krakowie. IV 2003 – V 2004 wiceprezes Zarządu w Zakładach Techniki Medycznej Sp. z o.o. w Krakowie. 2003-2004 prezes Polskiego Stowarzyszenia Przedsiębiorców Chrześcijańskich.

Autor opracowania ''Komitet Samoobrony Chłopskiej, Łowisko'' (Niezależne Wydawnictwo Chłopskie, Rzeszów 1981) oraz kilku publikacji nt. niezależnego ruchu chłopskiego i Fundacji Rolniczej. Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).

1977-1985 rozpracowywany przez Wydz. III/III-1 KW MO/WUSW w Krakowie w ramach SOR krypt. Alfa/Szela/Stalaktyty; 11 IV 1985 – 29 VIII 1989 przez Wydz. VI WUSW w Krakowie w ramach KE.

 

Ewa Zając

Opcje strony