Bartmiński Jerzy
Jerzy Bartmiński, ur. 19 IX 1939 w Przemyślu, zm. 7 II 2022. Absolwent filologii polskiej Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie (1961), doktorat (1971), habilitacja (1978), prof. nadzw. (1991), prof. zw. (1997).
1962–1982 członek ZSL.
Od 1961 nauczyciel akademicki w UMCS, 1992–2009 kierownik Zakładu Tekstologii i Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego w Instytucie Filologii Polskiej tamże.
Od 1973 z żoną Izabelą zaangażowany w ruch „Domowego Kościoła” (w ramach Ruchu Światło-Życie), założyciele pierwszego w kraju kręgu rodzinnego w Lublinie, którego moderatorem był ks. Franciszek Blachnicki. 5 XII 1976 działalność wspólnot zaprezentowali kard. Karolowi Wojtyle w Krakowie.
Od IX 1980 w „S”, 16 XII 1980–26 V 1981 przew., nast. członek KZ; współorganizator Wszechnicy Związkowej Regionu Środkowo-Wschodniego (od II 1981 członek Tymczasowej Rady Programowo-Organizacyjnej), od X 1981 przew. Rady Ośrodka Studiów Związkowych, IV–V 1981 delegat na I WZD Regionu Środkowo-Wschodniego, od V 1981 członek Prezydium ZR, przew. Rady (Zespołu) ds. Rodziny przy ZR, współinicjator Ruchu Solidarności Rodzin, IX–X 1981 delegat na I KZD.
13 XII 1981 internowany, osadzony w Ośr. Odosobnienia we Włodawie, 31 XII 1981 zwolniony. Od I 1982 zaangażowany w konspiracyjne struktury „S” UMCS, 1983–1989 członek niejawnej Społecznej Komisji Nauki w Lublinie, IX 1988–V 1989 członek Grupy Roboczej na rzecz Relegalizacji NSZZ „S”.
1989–1990 współzałożyciel i członek KO „S” Województwa Lubelskiego (od 30 VI 1989 KO „S” Lubelszczyzny), odpowiedzialny za komisję ds. młodzieży. 1988 założyciel i redaktor rocznika „Etnolingwistyka” (od 2004 periodyk międzynarodowy). 1989 współzałożyciel Klubu Katolickiego w Lublinie. 1990–1993 prorektor UMCS ds. studenckich. 1991–2001 współzałożyciel, wiceprezes zarządu Instytutu Europy Środkowo-Wschodniej. 1992–2003 przew. Fundacji Ruchu Solidarności Rodzin. 1994–2003 przew. Rady Naukowej Radiowego Centrum Kultury Językowej. Od 1999 członek Rady Języka Polskiego oraz komitetów PAN: Językoznawstwa, Nauk o Literaturze, Nauk Etnologicznych, Slawistycznego. 2001 współorganizator Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej w Przemyślu (dyr. Instytutu Polonistyki). Od 1993 przew. lubelskiego gremium Katholischer Akademischer Ausländer-Dienst. 1990–2005 członek ROAD/UD/UW. Od 2005 na emeryturze, nadal czynny zawodowo. Od 2008 członek korespondent PAU, od 2014 członek czynny PAU.
Autor ok. 500 publikacji z zakresu językoznawstwa polonistycznego, etnolingwistyki i tekstologii, w tym 9 książek (3 tłumaczone na jęz. obce).
Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (1988), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (1999) oraz Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2014).
8 II 1975–7 II 1979 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Lublinie w ramach SOS krypt. Oaza; 9 IV 1985–10 III 1989 przez Wydz. III WUSW w Lublinie w ramach SOR krypt. Dewot; 21 III–19 VIII 1989 w ramach SOR krypt. Langusta.
Region Środkowo-Wschodni, Lublin