Borkowski Ryszard Jan
Ryszard Jan Borkowski, ur. 6 I 1946 w Mieszkowicach (obecnie woj. zachodniopomorskie). Ukończył Zasadniczą Szkołę Samochodową w Policach (1963).
Od 1963 ślusarz w Szczecińskiej Stoczni Remontowej Gryfia. 18-22 XII 1970 i 22-25 I 1971 uczestnik strajków okupacyjnych w Gryfii. Od 1976 w kontakcie z KOR, następnie KSS KOR, uczestnik spotkań (m.in. z Jackiem Kuroniem), kolporter wydawnictw KOR, KSS KOR.
20-30 VIII 1980 organizator strajku w Gryfii, członek KS i MKS z siedzibą w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego; od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego, członek Prezydium KZ; w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Pomorze Pomorze „Pomorze”, podtytuł: „Pismo niezależne”, sygnowane przez Tymczasowy Zarząd Regionu Pomorza Zachodniego NSZZ „Solidarność”. Zachodnie.
13-17 XII 1981 uczestnik strajku, członek KS odpowiedzialny za aprowizację; 18 XII 1981 zwolniony z pracy. 17-23 XII 1981 w ukryciu, 23-24 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Goleniowie, od 15 I 1982 w Wierzchowie, 13 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 pobity przez Służbę Więzienną, 4 VII 1982 zwolniony. X 1982 – 1987 ślusarz w Szczecińskiej Stoczni Remontowej Parnica; członek grupy działaczy opozycji skupionych wokół Stanisława Wądołowskiego i Stanisława Kocjana: 1982-1986 współorganizator akcji dostarczania paczek żywnościowych dla represjonowanych i ich rodzin, organizator spotkań samokształceniowych (tematyka związkowa); do 1985 wielokrotnie zatrzymywany na 48 i 24 godz. przed świętami narodowymi i rocznicami oraz w 1982 po odmowie współpracy; wielokrotnie poddawany rewizjom; do 1989 współorganizator akcji ulotkowych i plakatowych, demonstracji, kolporter podziemnych wydawnictw, głównie gazetek i ulotek („Tygodnik Mazowsze”, „Tygodnik Wojenny”, „CDN”, „Jedność w podziemiu”, „Obraz”, „Grot”) w środowisku stoczniowców, kolejarzy, robotników Unikonu, w mieście, 1983-1984 organizator transportu podziemnego pisma „Żeglarz”. W 1988 ślusarz w Fabryce Kontenerów Unikon, 1989-1996 mistrz ślusarski w Szczecińskiej Stoczni Remontowej Gryfia.
Od 1989 w Solidarności ’80, przewodniczący KZ i wiceprzewodniczący ZR Pomorze Zachodnie. Działacz społeczny opiekujący się Domami Dziecka (np. w Mostach). Od 1996 przewodniczący KZ Solidarności ’80 w Gryfii.
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
1980-1981 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Szczecinie w ramach SOS krypt. Bryza; 1982-1984 przez Wydz. V KW MO/WUSW Szczecinie.