Encyklopedia Solidarności

Romuald Bożko, ur. 5 X 1947 w Raciborowicach, woj. lubelskie. Ukończył Technikum Ekonomiczne w Olsztynie (1968) oraz Policealne Studium Dziennikarskie w Katowicach (2001).

1968-1971 komendant w Komendzie Śląskiego Hufca OHP. 1971-1981 pracownik KWK Moszczenica w Jastrzębiu-Zdroju jako pomoc dołowa, od 1973 starszy specjalista ekonomiczny. 1968-1971 w PZPR.

Od IX 1980 w „S”; przewodniczący Komisji Oddziałowej w administracji KWK Moszczenica, od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 przewodniczący KZ.

13 XII 1981 organizator strajku okupacyjnego w KWK Moszczenica. 18 XII 1981 zatrzymany, podczas przesłuchania w KM MO w Jastrzębiu-Zdroju pobity do nieprzytomności, internowany w Ośr. Odosobnienia w Jastrzębiu-Szerokiej, następnie w Katowicach, 29 XII 1981 aresztowany, przetrzymywany w AŚ w Katowicach, 5 II 1982 wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach skazany na 2 lata więzienia w zawieszeniu na 5 lat; zwolniony z pracy, VIII 1982 – 1989 ślusarz w parafii NMP Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju. Od III 1982 wydawca, redaktor, drukarz podziemnego pisma „GROS – Górniczy Ruch Oporu Solidarność”. 29 XI 1982 internowany w Ośr. Odosobnienia w Katowicach, 10 XII 1982 aresztowany; przetrzymywany w AŚ w Katowicach, 10 I 1983 wyrokiem Sądu Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach uniewinniony. Od 1983 członek podziemnej RKW, przewodniczący Delegatury Jastrzębskiej; wydawca i redaktor naczelny podziemnego pisma „Ość”; od 1984 członek podziemnej KKK Górnictwa. W 1985 z rodziną zmuszony do opuszczenia zakładowego mieszkania. W II 1988 uczestnik Zgromadzenia Działaczy „S” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego w Łączy. W VIII 1988 po wyjściu ze szpitala dołączył do strajkujących w KWK Moszczenica, uczestnik 3-dniowego strajku pod ziemią, następnie członek sztabu wspomagającego strajki, znajdującego się w kościele NMP Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju; w 1988 wydawca podziemnego „Moszczenickiego Informatora Solidarności MIS”. W II 1989 uczestnik II Zgromadzenia Działaczy „S” Regionu Śląsko-Dąbrowskiego w Ustroniu, członek Komisji Rewizyjnej RKW.

1 IV 1990 przywrócony do pracy w KWK Moszczenica, 1990-1995 przewodniczący KZ „S”, 1995-1998 członek KZ KWK Jas-Mos (połączone KWK Jastrzębie i Moszczenica). 1990-1995 członek Prezydium i rzecznik prasowy MKK „S” w Jastrzębskiej Spółce Węglowej SA. IV 1998 – XII 2001 redaktor naczelny tygodnika samorządowego „Jastrząb” w Jastrzębiu-Zdroju, od 2002 wydawca i redaktor naczelny czasopisma „Nowe Jutro”, od 2003 redaktor nacz. miesięcznika „Jasienica”.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007).

Do 3 XI 1982 rozpracowywany przez Wydz. V-2 KW MO w Katowicach w ramach SOR krypt. Rondo; 1983 – 24 IV 1987 przez Wydz. V-2 WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Klecha; 1987 – 7 XI 1989 przez Inspektorat II WUSW w Katowicach w ramach SOR krypt. Struktura.

Przemysław Miśkiewicz