Brzechczyn Krzysztof
Brzechczyn Krzysztof, ur. 5 VII 1963 w Kaliszu. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Historyczny (1987), doktorat (1995), habilitacja (2005), prof. nadzw. UAM (2009), prof. tytularny (2014), prof. zw. UAM (2015).
IX–XII 1981 redaktor pisma samorządu uczniowskiego Liceum Ekonomicznego w Kaliszu „Głos Ucznia” (wyszły 3 nr.). 27 III 1981 organizator w LE akcji protestacyjnej: popierającej „S” podczas kryzysu bydgoskiego.
1983–1985 członek Samorządu Studenckiego UAM, redaktor nacz. gazetki ściennej samorządu „Paranoik”. 1985–1987 przew. Koła Naukowego Historyków. Kolporter wydawnictw niezależnych. 1985–1986 członek redakcji pisma Liberalno-Demokratycznej Partii Niepodległość „Strzecha”, 1986–1987 współpracownik tegoż pisma. Autor art. w czasopismach niezależnych: „Cordis”, „Czas Kultury”, „Głos Poznańskich Liberałów”, „Przyjaciel Nauk”, „Spartakus” i „Strzecha”. 5–7 V, 13 VIII 1987 zatrzymywany/przesłuchiwany przez SB. 1987–1990 nauczyciel historii w SP nr 11 w Kaliszu.
9 III 1989 inicjator powołania Tymczasowej Komisji Organizacyjnej Pracowników Oświaty, Kultury i Wychowania w Kaliszu (we współpracy z Bohdanem Maryniukiem, Joanną Molską i Kazimierą Wiatrowską). Od 30 V 1989 sekretarz KZ Pracowników Oświaty i Wychowania w Kaliszu (współpraca m.in. z Tomaszem Kwintą, Janem Czarnkiem, Mariuszem Witczakiem, Aleksym Żarynem i Bolesławem Zarembą).
Od IX 1989 przew. Koła „S” w SP nr 11 w Kaliszu (współpraca z Małgorzatą Głowacką i Małgorzatą Przybylską). IV–VI 1989 członek Grupy Inicjatywnej Komitetu Obywatelskiego przy TZR „S”, delegat na II WZD Region Wielkopolska Południowa w Kaliszu, podczas którego był członkiem komisji skrutacyjnej.
1989–1990 redaktor, współpracownik pism „S” Regionu Wielkopolska Południowa w Kaliszu: „Wolne Słowo”, „Wiadomości Dnia”, „Impuls”, „Belfer”. 17 XI 1990 wystąpił z „S”. 1991–1996 członek redakcji „Kwartalnika Politycznego »Solidarność Walcząca«” w Poznaniu, 1996–2002 redaktor nacz. tegoż pisma. IV 1990 założyciel, wiceprzew. Kaliskiego Klubu Politycznego „Wolni i Solidarni”, autor Deklaracji Ideowej tejże organizacji (współpraca z przew. Lucyną Prylińską i z sekretarzem Krzysztofem Domanem). 7 VII 1990 członek założyciel Partii Wolności w Warszawie, 9–11 XI 1990 uczestnik zjazdu założycielskiego Partii Wolności, 3 I 1991 założyciel i członek Zarządu Koła PW w Kaliszu (przew. K. Doman). Uczestnik manifestacji solidarności z Litwą (w Poznaniu), organizator spotkań z Andrzejem Gwiazdą, Kornelem Morawieckim i Wojciechem Myśleckim (w Kaliszu). 1998 zaprzestał działalności w PW.
1999 laureat nagrody rektora UAM II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. stopnia za książkę Odrębność historyczna Europy Środkowej. Studium metodologiczne (Poznań 1998). Napisał między innymi: Kłopoty z Polską. Wybór publicystyki politycznej (1998), O ewolucji solidarnościowej myśli społeczno-politycznej w latach 1980–1981. Studium z filozofii społecznej (2013), Umysł Solidarnościowy. Geneza i ewolucja myśli społeczno-politycznej „Solidarności” w latach 1980–1989 (Poznań–Warszawa 2022). Od 1996 sekretarz, od 2008 przew. Oddziału Poznańskiego Polskiego Towarzystwa Filozoficznego oraz członek władz centralnych PTF.
Odznaczony Krzyżem Solidarności Walczącej (2011), Złotym Krzyżem Zasługi (2012), Medalem Komisji Edukacji Narodowej (2016) oraz Krzyżem Wolności i Solidarności (2020).
29 XI 1985 – 17 XII 1987 rozpracowywany przez Wydz. III – 1 WUSW w Poznaniu w ramach SOR krypt. Orkan/Libra.