Encyklopedia Solidarności

Marek Kazimierz Chimiak , ur. 16 I 1956 w Krakowie, zm. 10 VI 2016 w Warszawie. Absolwent Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Warszawie, Wydz. Wiedzy o Teatrze (1979).

1978–1981 sekretarz literacki w Teatrze Dramatycznym w Warszawie; 1978–1985 dokumentalista Instytutu Sztuki PAN.

1977–1981 składacz i kolporter niezależnego „Biuletynu Informacyjnego” KSS KOR, 1978–1986 członek komitetu redakcyjnego, organizator produkcji, składu i kolporter NOW-ej. W XI 1981 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Klubu Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość.

13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia w Warszawie-Białołęce, 12 X 1982 zwolniony. 1985–1987 bez zatrudnienia, 1987–1993 współtwórca i prezes Wydawnictwa Verba Sp. zo.o.

W 1989 współorganizator poligrafii w Regionie Mazowsze. 1990–1996 członek zarządu Społecznego Towarzystwa Oświatowego. 1996–2007 prezes Finance Consulting Sp. z o.o., od 2007 prezes jej rady nadzorczej; 1998–2003 prezes rady nadzorczej Pemak SA, 1999–2005 członek zarządu Educator. Sp. z o.o. 2001–2005 w UW, do 2002 członek zarządu i skarbnik krajowy; współtwórca i redaktor nacz. magazynu informacyjnego UW „Centrum”. 2005 w PD. 2006 współtwórca, wiceprezes i skarbnik Stowarzyszenia na Rzecz Demokracji. Od 2008 gł. specjalista w Urzędzie Dzielnicy Żoliborz m.st. Warszawy, współinicjator i realizator utworzenia pl. Jacka Kuronia w Warszawie. Od 2013 członek Komitetu Obywatelskiego Solidarności z Ukrainą, od 2014 Stowarzyszenia Otwarta Rzeczpospolita.

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2008), wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1999), laureat nagrody Polcul Foundation (1981).

6 II – 6 VI 1979 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO w ramach SOS krypt. Kazek; od 29 IV 1980 - 1989 przez Wydz. III-2 KS MO/SUSW w ramach SOR krypt. Ofset; 1982–1986 przez Wydz. VI Dep. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. MSW w ramach SOR krypt. Fala.

Beata Losson