Denisewicz Jan Telesfor
Jan Telesfor Denisewicz, ur. 5 I 1936 w Strzelcach k. Kutna. Absolwent Wydziału Mechanicznego Państwowej Szkoły Morskiej w Gdyni (1957).
1957-1959 pomocnik palacza w Polskiej Żegludze Morskiej, 1959-1960 operator maszyn drogowych w Wojewódzkim Przedsiębiorstwie Drogowym w Szczecinie; VII 1960 – XII 1981 motorzysta, oficer mechanik, starszy oficer mechanik w PŻM. W X 1956 uczestnik demonstracji w Gdańsku przeciwko marsz. Konstantemu Rokossowskiemu. Od 1978 w kontakcie z ROPCiO, od 1979 z KPN: przekazywał maszyny do pisania i materiały poligraficzne, kolporter wydawnictw emigracyjnych (m.in. Biuletynów Radia Wolna Europa).
Od IX 1980 w „S”; od 18 XII 1980 przewodniczący KZ PŻM; członek Międzyzakładowej Komisji Robotniczej, odpowiedzialny za informację i koordynację działań w zakładach pracy i kontakty związkowe z Francją; w II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 negocjator (z Andrzejem Kamińskim i Kazimierzem Nowotarskim) na szczeblu wojewody i Ministerstwa Transportu i Żeglugi Morskiej ws. zmiany nazwy statku Ms/Dzierżyński na Ms/Solidarność; w III 1981 współzałożyciel regionalnego KOWzP w Szczecinie; w V 1981 organizator uroczystości poświęcenia sztandaru „S”; VI-VII 1981 delegat na I WZD Regionu Pomorze Zachodnie, członek ZR; w 1981 współzałożyciel niezależnego „Biuletynu Informacyjnego «Solidarność» PŻM”.
13-15/16 XII 1981 uczestnik strajku, członek MKS w Stoczni Szczecińskiej im. Adolfa Warskiego; po pacyfikacji strajku przez ZOMO, 16 XII 1981 aresztowany, przetrzymywany w KW MO w Szczecinie, następnie w AŚ ZK w Inowrocławiu i Bydgoszczy, 4 III 1982 wyrokiem Sądu Pomorskiego Okręgu Wojskowego w Bydgoszczy (w tzw. procesie jedenastu) uniewinniony z braku dowodów. Zwolniony z pracy. 8 V 1982 internowany w KW MO w Szczecinie, następnie w Ośr. Odosobnienia w Wierzchowie, 15 VI 1982 zwolniony ze względu na stan zdrowia. Od 1982 członek nieformalnej grupy działaczy podziemia (z Piotrem Baumgartem, K. Nowotarskim, Ryszardem Śniegiem, Marią Zarzycką) organizującej pomoc finansową dla represjonowanych; autor komentarzy dla Radia Wolna Europa (za pośrednictwem Lecha Pasiorowskiego). 1983-1988 kierowca w Wyższym Seminarium Duchownym w Szczecinie. 1984-1986 organizator spotkań działaczy podziemia ze współpracownikami RWE Zbigniewem Nosalem i L. Pasiorowskim; autor w pismach podziemnych („Biuletyn Informacyjny «Solidarność» PŻM”, „Jedność Stoczniowa”, „Obraz”), kolporter m.in. „Biuletynu Radia Wolna Europa”; wielokrotnie zatrzymywany na 48 godz., poddawany rewizjom; uczestnik demonstracji 11 XI; do 1990 współpracownik Amnesty International, zbierał i opracowywał informacje o represjach w regionie.
W 1989 starszy oficer mechanik u greckiego armatora na statku Kaliope; 1989-1998 Starszy Oficer Mechanik i pełnomocnik dyr. naczelnego ds. oceny jakości floty PŻM, 1990-1993 przewodniczący Rady Pracowniczej w PŻM; od 1999 na emeryturze.
W 1980 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Szczecinie w ramach SOS krypt. Fanatyk; 1981-1988 przez Wydz. II KW MO/WUSW w Szczecinie w ramach SOS krypt. Fara.