Aktualnie znajdujesz się na:

Biogramy

Dobrowolski Hieronim Tadeusz

Dobrowolski Hieronim Tadeusz, ur. 30 IX 1937 w Warszawie, zm. 23 X 1984 k. Słupska. Ukończył LO w Słupsku (1955). Absolwent Studium Nauczycielskiego w Gdańsku-Oliwie, filologia polska.

1955 pracownik Wydz. Kwaterunkowego PMRN w Słupsku. 1956–1958 konduktor PKP tamże. 1961–1963 pracownik w Fabryce Maszyn Rolniczych tamże. 1963–1970 strażak Przemysłowej Straży Pożarnej w Północnych Zakładach Obuwia tamże. 1971 referent w Stowarzyszeniu PAX tamże, 1971–1972 pracownik w dziale kontroli w Polcargo w Gdańsku. 1972 instruktor w Wojewódzkim Domu Kultury Handlowca tamże. 1973 nauczyciel w SP nr 5 tamże. 1977–1984 robotnik w Spółdzielni Inwalidów im. Antoniego Suwary w Pabianicach.

W latach 50. korespondent „Głosu Koszalińskiego” i „Dookoła Świata” – za swoje art. wielokrotnie nagradzany. Autor (pod pseudonimem) art. w: „Obuwniku Słupskim”, „Pobrzeżu”, a także felietonów w „Kierunkach” oraz „Faktach i Myśli”.

VIII 1952 – IV 1953 współzałożyciel i dowódca konspiracyjnej młodzieżowej Podziemnej Organizacji Słupskiej, w ramach której w okresie przedwyborczym do Sejmu uczestniczył w niszczeniu plakatów wyborczych. II i IV 1953 współautor ulotek z hasłami antypaństwowymi, które 19 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1953 rozkleił z członkami organizacji na terenie Słupska. 29 IV 1953 zatrzymany przez PUBP w Słupsku z pozostałymi członkami organizacji, a nast. zwolniony ze wzgl. na młody wiek.

1955–1956 kontynuował samodzielnie tworzenie i rozklejanie ulotek na terenie Słupska. 20 XII 1956 aresztowany na placu targowym tamże podczas rozklejania ulotek o treści antysowieckiej. 26 IV 1958 skazany przez Sąd Wojewódzki w Koszalinie na rok pozbawienia wolności w zawieszeniu.

I–IX 1958 założyciel i przywódca podziemnej organizacji młodzieżowej Białe Orły na terenie Słupska, w której pełnił funkcję komendanta. VII 1958 autor listu skierowanego do Radia Wolna Europa, wysłanego na adres Ambasady USA w Warszawie: prośba o przysłanie dla organizacji broni, instrukcji lub wyszkolonych instruktorów, a także propozycja nawiązania łączności z ośrodkami szpiegowskimi w celu prowadzenia działalności przeciwko PRL i ZSRS. List przechwycony przez SB. Gdy odpowiedź nie nadeszła, podjął decyzję nielegalnego przekroczenia granicy, 3 IX 1958 wyjechał wraz z Grzegorzem Fasbichem do Zgorzelca, a nast. do Kunowic, gdzie 10 IX 1958 obaj wskoczyli do pociągu towarowego, którym przekroczyli granicę i wjechali do NRD. W okolicy Frankfurtu zatrzymani przez policję i deportowani do kraju. 27 II 1959 skazany przez Sąd Wojewódzki w Koszalinie na 3 lata pozbawienia wolności za nielegalne przekroczenie granicy, IX 1961 zwolniony.

Od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego. 1981 współpracownik pism związkowych w Regionie Łódzkim: „Solidarność Ziemi Łódzkiej”, „Propozycje i Dyskusje” i studenckiego pisma „Vacat”. Od V 1981 członek KOWzP w Łodzi, autor stałej rubryki „Moim zdaniem” (VI–IX 1981) w piśmie KOWzP „Obrona”. 1981 uczestnik akcji plakatowych na terenie Łodzi i Pabianic. 25 V 1981 marszu w Łodzi w obronie więźniów politycznych. 1981–1984 członek KPN.

15 XII 1981 – X 1984 uczestnik spotkań działaczy związkowych i opozycyjnych w mieszkaniu Mirosława Michałowskiego, gdzie przekazywał informacje o sytuacji w Pabianicach. Kolporter prasy podziemnej na terenie Pabianic odbieranej podczas spotkań u Michałowskiego oraz z łódzkiego punktu kolportażu prowadzonego przez Jerzego Domagałę. 26 VIII 1982 uczestnik manifestacji w Łodzi w rocznicę strajku MPK, ukarany grzywną przez kolegium ds. wykroczeń w wysokości 14 tys. zł. 1983 inicjator i wykonawca akcji obrony krzyży usuwanych w zakładzie pracy. 1982–1984 wielokrotnie zatrzymany i przesłuchiwany.

W latach 80. autor okolicznościowej poezji patriotycznej, satyrycznej, publikowanej częściowo w prasie łódzkiej „S” oraz KPN-u, większość pozostała w rękopisach sporządzanych przez słuchaczy. Wiersze podpisywane pseudonimami, najczęściej Misiek Pazurczak, Hermeneutyk, m.in. tomik Każdemu co jego (Łódź 1984).

19 X 1984 zaginął w niewyjaśnionych okolicznościach, ciało odnaleziono 4 III 1985 w lasach k. Słupska. 12 IV 1985 pochowany w Pabianicach. XI 1985 – III 1986 drukarnia podziemna KPN założona przez Aleksandrę Więckiewicz nosiła jego imię.

12 X 1955 – 11 I 1957 rozpracowywany przez PUdsBP w Słupsku w ramach sprawy agenturalno-śledczej krypt. Nieuchwytny. 12 III 1958 – 20 V 1959 przez KPMO tamże w ramach sprawy agenturalnego sprawdzenia krypt. Kadra. 20 XI 1961 – 8 III 1965 przez KPMO tamże w ramach sprawy ewidencyjno-obserwacyjnej krypt. Samotny. 1970–1978 przez Wydz. III KPMO tamże w ramach sprawy obiektowej krypt. Jesień 70.

 

Henryk Marczak

Opcje strony

do góry