Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/15705,Dutkowska-Antonina-Zenona.html
20.04.2024, 10:52

Dutkowska Antonina Zenona

Antonina Zenona Dutkowska, ur. 13 VI 1942 w Sarajewie (obecnie Bośnia i Hercegowina). Ukończyła Medyczne Studium Zawodowe we Wrocławiu (1974).

1962–1970 pracownik Wojewódzkiego Szpitala dla Psychicznie i Nerwowo Chorych w Bolesławcu, 1970–1973 pielęgniarka w gabinecie lekarskim SP nr 4 tamże, 1973–1982 ZOZ tamże.

Od IX 1980 w „S”; we IX współorganizatorka, przew. Komitetu Założycielskiego w ZOZ, nast. od XII 1980 przew. KZ, współorganizatorka „S” w Bolesławcu i okolicy (spotkania organizacyjne, interwencje); we IX 1980 współzałożycielka i członek Tymczasowego MKZ w Bolesławcu, od X 1980 członek prezydium MKZ/MKK, nast. w 1981 członek Komisji Rewizyjnej MKK i komisji ds. służby zdrowia. 1980–1981 członek Regionalnej Sekcji Pracowników Służby Zdrowia MKZ Województwa Jeleniogórskiego/ZR Jelenia Góra. W 1981 delegatka z woj. jeleniogórskiego na ogólnopolskie spotkania pracowników służby zdrowia (m.in. 16 II i 20 III w Gdańsku).

Po 13 XII 1981 zatrzymana, zwolniona po interwencji dyr. szpitala. XII 1981 – II 1982 współorganizatorka podziemnej struktury „S” w Bolesławcu, wytwórczyni i kolporterka ulotek. 24 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 aresztowana, osadzona w areszcie KM MO w Bolesławcu, nast. w ZK we Wrocławiu, 18 III skazana przez Sąd Wojewódzki w Jeleniej Górze na 3,5 roku pozbawienia wolności, zwolniona z pracy, osadzona w ZK we Wrocławiu, w VI uczestniczka 7–dniowej głodówki, w konsekwencji osadzona w ZK w Krzywańcu, nast. Grudziądzu (15 VII – 20 VIII 1982 w szpitalu więziennym) i ponownie w Krzywańcu, od 19 II 1983 na przepustce, od 24 II leczona przez 2 mies. w klinice we Wrocławiu, nast. IV – VI w szpitalu w Bolesławcu, 25 II 1983 zwolniona warunkowo, 28 III zwolniona na mocy aktu łaski Rady Państwa. W 1983 wielokrotnie wzywana na przesłuchania do KM MO/RUSW w Bolesławcu. VI – VIII 1983 bez zatrudnienia, VIII 1983 – 1985 pracownik socjalny w Spółdzielni Inwalidów Bolmet w Bolesławcu. 1983–1985 współorganizatorka mszy za Ojczyznę w kościele Chrystusa Króla w Bolesławcu, wyjazdów na msze za Ojczyznę w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie, w katedrze św. Jana Chrzciciela we Wrocławiu oraz 3 XI 1984 do Warszawy na pogrzeb ks. Jerzego Popiełuszki.

V 1985 – 2007 na emigracji w Australii; 1985–2005 pielęgniarka w szpitalu Bankstown/Lidcombe Health Service w Sydney. XII 1985 – poł. l. 90. XX w. członek „S” w Australii: 1985–1989 uczestniczka manifestacji przed konsulatem PRL w Sydney oraz polskich wydarzeń kulturalnych (recitali, koncertów i spotkań z ludźmi kultury, m.in. Waldemarem Koconiem i Jackiem Kaczmarskim). Od 2005 na emeryturze.

Odznaczona Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2010), Krzyżem Wolności i Solidarności (2020).

26 II – 5 IV 1982 rozpracowywana przez Wydz. III KW MO w Jeleniej Górze w ramach SOS krypt. Podziemie.

Łukasz Sołtysik

Opcje strony