Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/15853,Furtak-Antoni.html
20.04.2024, 00:52

Furtak Antoni

Antoni Furtak, ur. 12 VI 1944 w Chrząchówku k. Puław. Ukończył Zasadniczą Szkołę Rolniczą w Prabutach (1963).

1964-1965 zatrudniony w Gminnej Spółdzielni w Reszlu; w 1965 w Miejskim Handlu Detalicznym w Biskupcu; w 1966 w Reszelskim Zakładzie Przemysłu Maszynowego Leśnictwa; 1966-1982 w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni. W 1979 ukończył Średnie Studium Zawodowe dla Pracujących Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni.

1980-1981 współorganizator struktur „S” RI w woj. gdańskim; IX 1981 – I 1982 na urlopie bezpłatnym, oddelegowany do pracy w Wojewódzkim Komitecie Założycielskim „S” RI w Gdańsku.

W VI 1982 po powrocie do pracy w SKP otrzymał 3-miesięczne wypowiedzenie i zakaz przychodzenia do pracy, od VIII 1982 zatrudniony w Spółdzielni Kółek Rolniczych w Wejherowie. W 1982 ukończył Pomaturalne Studium Ogrodnicze w Pruszczu Gdańskim. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 – IV 1985 zatrudniony w Gospodarstwie Pomocniczym Zespołu Szkół Rolniczych w Pruszczu Gdańskim; 1985-1989 prowadził własne gospodarstwo rolne.

W 1989 wiceprzewodniczący ds. organizacyjnych Rady Krajowej „S” RI; 1989-1991 poseł RP z listy KO „S” woj. gdańskiego, członek Prezydium OKP, członek Komisji: Regulaminowej i Spraw Poselskich, Ochrony Środowiska, Zasobów Naturalnych i Leśnictwa. W 1991 współzałożyciel PSL-Porozumienie Ludowe. 1991-1993 poseł RP, wiceprzewodniczący Klubu Parlamentarnego PSL-PL, przewodniczący sejmowej Komisji Rolnictwa. 1990-2003 zatrudniony w Stoczni Gdynia SA (przedtem Stocznia im. Komuny Paryskiej), 1990-1993 na urlopie bezpłatnym. Od 2003 na rencie, od 2004 na emeryturze.

Arkadiusz Kazański

Opcje strony