Encyklopedia Solidarności

Bogdan Giermek, ur. 12 V 1959 we Wrocławiu. Absolwent Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Wydz. Filozofii Chrześcijańskiej (1987).

1979–1980 uczestnik ROPCiO, współorganizator akcji zbierania podpisów pod petycjami do władz, akcji ulotkowych, demonstracji i marszów protestacyjnych w Lublinie; kilkakrotnie zatrzymany (12 IV i 18 VII 1980), przesłuchiwany (24 i 31 I). 1979–1985 uczestnik Duszpasterstwa Akademickiego w parafii św. Stanisława Biskupa i Męczennika tamże. 1979–1980 organizator sieci kolportażu, kolporter i sporadycznie drukarz niezależnych pism m.in. „Głos”, „Bratniak”, „Ruch Związkowy”, „Spotkania”, „Opinia”, „Robotnik” orza książek NOW-ej. 1979–1981 bibliotekarz niezależnej biblioteki w Lublinie. W I 1980 współorganizator Studenckiego Komitetu Obrony Jasnej Góry tamże, I – IV uczestnik protestu przeciwko budowie trasy szybkiego ruchu u podnóża Jasnej Góry w Częstochowie; w V uczestnik akcji obrony Jana Kozłowskiego, 22 V – IX członek Komitetu na rzecz Obrony Jana Kozłowskiego w Lublinie.

Od X 1980 w NZS; współorganizator NZS na KUL, od 26 III 1981 członek zarządu. Po 14 XI 1980 zaangażowany w obronę aresztowanych studentów KUL Piotra Opozdy i Piotra Szczudłowskiego, 27 XI zatrzymany. 11 III 1981 współzałożyciel, członek Komitetu Obrony Ludzi Prześladowanych za Przekonania w Lublinie, od 14 IV Międzyuczelnianego Komitetu Obrony Więźniów Politycznych tamże. V – VII 1981 współzałożyciel, redaktor niezależnego pisma „Wywrotowiec”, IV – VI redaktor „Kroniki Wydarzeń” NZS KUL. 1980–1981 drukarz (z Maciejem Dacko) lubelskich pism „S”, „Wywrotowca” oraz ulotek; kolporter niezależnych wydawnictw NOW- ej, „Wywrotowca”, „Kroniki Wydarzeń” oraz pism „S” z Lublina, Katowic, Łodzi i Wybrzeża.

13 XII 1981 – III 1982 w ukryciu w Lublinie i okolicach, III – IX 1982 we Wrocławiu. Działacz RKS Dolny Śląsk, nast. SW we Wrocławiu (współpracownik Kornela Morawieckiego), drukarz i kolporter podziemnych pism, m.in. „Z Dnia na Dzień” i ulotek. We IX 1982 ujawnił się w Lublinie i wrócił na studia. X 1982 – 1989 kolporter w Lublinie i Wrocławiu podziemnych pism, m.in. „Z Dnia Dzień”, „Solidarność Walcząca”, „Wiadomości Bieżące”, „Spotkania”, „Sumienie”, „Zero”, „Region”. 1 i 3 V 1983 współorganizator demonstracji w Lublinie. 11 XI 1985 po mszy za Ojczyznę aresztowany przed kościołem św. Karola Boromeusza we Wrocławiu za utrudnianie zatrzymania Antoniego Lenkiewicza, 19 XI 1985 skazany w trybie przyspieszonym przez Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Krzyków na 1,5 roku pozbawienia wolności, 3 I 1986 Sąd Wojewódzki we Wrocławiu zmniejszył wyrok do 1 roku, osadzony w ZK w Rawiczu i Wrocławiu, 24 VII zwolniony warunkowo. 1986–1989 wielokrotnie zatrzymywany, poddawany rewizjom, karany grzywnami przez kolegia ds. wykroczeń, m.in. 10 III 1988 za akcję w obronie uwięzionego Kornela Morawieckiego i in. więźniów politycznych. 1986–1989 redaktor podziemnego pisma „Sumienie”. 1987–1988 współorganizator i uczestnik DA Most przy parafii NSJ we Wrocławiu. 13–20 IX 1987 uczestnik głodówki Ruchu WiP w kościele św. Andrzeja Boboli w Bydgoszczy. 1987–1989 uczestnik happeningów Pomarańczowej Alternatywy we Wrocławiu. 1987–1992 bibliotekarz na Politechnice Wrocławskiej.

V 1989 – II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1991 członek prezydium KZ; w 1990 redaktor pisma KZ „Biuletyn Informacyjny”. 1989–1991 współwłaściciel Agencji Handlowo-Usługowej Kapitalik we Wrocławiu, 1991–2012 właściciel Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowo-Handlowego Gil tamże; od 2012 bez zatrudnienia.

8 IV 1980 – 27 II 1985 rozpracowywany przez Wydz. IV KW MO/WUSW w Lublinie w ramach SOR krypt. Termity.

Ewa Chabros