Encyklopedia Solidarności

Ryszard Górny, ur. 6 III 1955 w Śremie. Ukończył ZSZ tamże (1973).

Od 1973 pracownik Odlewni Żeliwa HCP w Śremie/Odlewni Żeliwa Śrem SA.

Od XI 1980 w „S”. Po 13 XII 1981 członek tajnego II prezydium KZ w zakładzie, łącznik, przekazywał składki, wypłacał zasiłki statutowe, finansowo wspierał podziemne drukarnie; współpracownik podziemnego pisma zakładowego „Zwyciężymy”, współorganizator pomocy dla internowanych i uwięzionych. 6 XI 1982 powołany do wojskowego obozu specjalnego w Głogowie, 2 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 zwolniony.

Od 30 I 1989 członek Komisji Organizacyjnej „S” w zakładzie. Od 1989 delegat na WZD Regionu Wielkopolska, 1989–1998 przew. KZ. W 1990 współorganizator wyborów samorządowych w Śremie. Od 1992 członek prezydium ZR. Od 1993 w Towarzystwie Pomocy Potrzebującym im. św. Brata Alberta w Śremie. Od 1995 delegat na krajowe zjazdy Sekcji Hutnictwa. 1997–2003 przedstawiciel „S” w Powiatowej Radzie Zatrudnienia w Śremie. 1998–2002 członek Komisji Międzyzakładowej „S” w Odlewni Żeliwa Śrem SA, (od 2002 przew.). Od 1998 wiceprzew. ZR, delegat na KZD, członek KKR. 1998–2002 delegat na Kongres Sekretariatu Metalowców. Od VI 1998 równolegle ze stanowiskiem wiceprzew. pełni funkcję skarbnika ZR. 1998–2001 w AWS (członek Zarządu Regionalnego) w Poznaniu. W 2004 założyciel Stowarzyszenia Komitet Obywatelski w Śremie.

1 II– 25 VIII 1989 rozpracowywany przez WUSW w Poznaniu w ramach SOR krypt. Wytrwali.

Barbara Fabiańska/Przemysław Janiszewski