Grzelczyk Krzysztof Stanisław
Grzelczyk Krzysztof Stanisław, ur. 3 VII 1957 w Krośnie Odrzańskim. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, Instytut Nauk Politycznych (absolutorium 1980, dyplom 1982).
1966–1976 w ZHP, 1976–1978 w SZSP.
1978–1979 rzecznik SKS we Wrocławiu, współpracownik KSS KOR i ROPCiO. 1979–1980 współzałożyciel i rzecznik Klubu Samoobrony Społecznej we Wrocławiu; w XII 1979 współorganizator mszy w katedrze św. Jana Chrzciciela tamże w intencji robotników pomordowanych na Wybrzeżu w XII 1970. 1978–1980 kolporter niezależnych pism „Bratniak”, „Robotnik”, „Biuletyn Informacyjny” KSS KOR, „Podaj Dalej” oraz publikacji Wydawnictwa im. Konstytucji 3 Maja i NOW-ej, 1979–1981 kolporter, współredaktor i autor niezależnego pisma „Biuletyn Dolnośląski”. 1980–1981 instruktor w Przedsiębiorstwie Państwowym Dom Książki we Wrocławiu. 1978–1980 wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany.
26–31 VIII 1980 uczestnik strajku w Zajezdni Autobusowej nr VII MPK we Wrocławiu. Od IX 1980 w „S”; w X 1980 współzałożyciel NZS w INP UWr.; przew. Komisji Rewizyjnej w zakładzie. Od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 sekretarz red. w Radiu „S” przy MKZ we Wrocławiu/ZR Dolny Śląsk, od poł. 1981 przew. KZ tamże. XI 1981 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Klubów Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość.
13 XII 1981 internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia we Wrocławiu i Grodkowie (31 XII 1981 współorganizator buntu, za co osadzony karnie na 6 dni w ZK w Brzegu), 3 VII 1982 zwolniony. 1982–1983 zatrudniony przy budowie kościoła Matki Bożej Królowej Pokoju we Wrocławiu-Popowicach oraz przy remoncie kościoła św. Jakuba Apostoła w Sobótce, 1983–1985 st. referent w Unitra-Serwis Wrocław. 1982–1984 kilkakrotnie zatrzymywany. 1985–1992 na emigracji w Kanadzie. 1986–1991 kierowca, pracownik księgowości w Benjamin Film Laboratories w Toronto, 1991–1992 bibliotekarz w Bibliotece Publicznej w Toronto.
1991–1998 w PC. W 1992 pracownik gabinetu dyr. Dolnośląskiego Banku Gospodarczego we Wrocławiu, 1992–1993 kierownik Biura Reklam Urzędu Miejskiego tamże, 1993–1994 dyr. ds. kolportażu w Phoenix Intermedia tamże, 1994–1995 dyr. Phoenix Consulting. 1995–1998 inspektor ds. kontroli i promocji w Urzędzie Gminy w Długołęce k. Wrocławia, w 1999 szef biura ds. bezpieczeństwa Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego. 1999–2000 prezes Zarządu CP Media Wydawnictwo Wrocław. 2000–2005 zatrudniony w Urzędzie Miejskim Wrocławia (kolejno: wicedyr. Biura Rady Miejskiej, dyr. Biura Informacji, Promocji Miasta i Współpracy z Zagranicą, dyr. Biura Współpracy z Zagranicą). Od 2002 zaangażowany na rzecz ruchów demokratycznych na Ukrainie (m.in. 2004–2005 wsparcie dla Pomarańczowej Rewolucji) i mniejszości polskiej na Białorusi (m.in. interwencje w merostwie Grodna na rzecz Związku Polaków na Białorusi Angeliki Borys). Od 2003 w PiS. 2005–2007 wojewoda dolnośląski. 2008–2009 z-ca dyr. Oddziału IPN we Wrocławiu. 2009–2010 doradca w gabinecie prezesa NBP, 2012–2015 wicedyr., koordynator na Polskę i Europę Wschodnią w brukselskiej fundacji New Direction we Wrocławiu. 2016–2017 Konsul Generalny RP w Londynie, 2017-2021 Konsul Generalny RP w Toronto. Od VI 2022 członek Dolnośląskiej Wojewódzkiej Rady Konsultacyjnej do Spraw Działaczy Opozycji Antykomunistycznej oraz Osób Represjonowanych z Powodów Politycznych.
Autor książek Solidarność drukująca. Wrocławscy drukarze podziemni (2013), Alfabet prawie wrocławski (2015).
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2007), Krzyżem Wolności i Solidarności (2020), Medalem Pro Memoria (2008).
31 III 1978 – 19 VIII 1982 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Orędownicy; 28 V 1979 – 11 III 1980 w ramach SOR krypt. Fanatyk; 11 III 1980 – 27 VIII 1987 przez Wydz. III KW MO/WUSW w ramach SOR krypt. Kaskader.