Encyklopedia Solidarności

Bożena Gwóźdź, ur. 9 IX 1957 w Rzeszowie, zm. 28 VI 2003, tamże. Absolwentka Wyższej Szkoły Pedagogicznej w Rzeszowie, Wydz. Matematyczno-Fizyczny (1980). Ukończyła Kurs dla Inspektorów Ochrony Radiologicznej w Centralnym Laboratorium Ochrony Radiologicznej w Warszawie (1985).

1980–1982 pracownik naukowo-dydaktyczny WSP w Rzeszowie.

Od IX 1980 w „S”; współzałożycielka „S” w WSP; I – II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 podczas strajku chłopskiego w siedzibie b. WRZZ w Rzeszowie współpracowniczka biuletynu strajkowego „Trwamy”, nast. „Biuletynu Informacyjnego” MKZ; XI/XII 1981 wspierała studentów WSP w czasie strajku solidarnościowego ze studentami radomskiej WSI.

 13 XII 1981 po otoczeniu uczelni przez ZOMO zabezpieczyła sprzęt i wyniosła dokumentację NZS. Jesienią 1982 zmuszona do zmiany pracy. 1982–2003 mł. asystent w Zakładzie Nauczania Klinicznego Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Rzeszowie Filia Akademii Medycznej w Krakowie. W 1984 twórczyni pierwszej w regionie Pracowni Izotopowej tamże. Od I 1982 współpracowniczka RKW w Rzeszowie, od 1982 Komitetu Pomocy Internowanym, Aresztowanym, Skazanym, Pozbawionym Pracy oraz ich Rodzinom przy klasztorze oo. Bernardynów tamże (późn. Diecezjalny Zespół Charytatywno-Społeczny). 1982–1989 organizatorka sieci kolportażu podziemnych pism, m.in. „«Solidarność» Trwa”, „Galicja”. „Trwamy”, „Z Dnia na Dzień”, „Busola”, „«Solidarność» Zwycięży”, „Biuletyn Małopolski”, „Hutnik”, „«Solidarność» Podkarpacka” m.in. w środowisku medycznym, oświaty i nauki w Rzeszowie. Za pośrednictwem brata Andrzeja współpracowała ze środowiskiem akademickim Lublina, kolportowała m.in. podziemne pisma: „Informator «Solidarności» Regionu Środkowo-Wschodniego”, „«Solidarność» Nauczycielska”, „Niepodległość”, „Wola”. W 1982 przesłuchiwana w zw. z organizowaniem pomocy i petycji ws. represjonowanych pracowników WSP. 1982–1989 uczestniczka nieformalnego duszpasterstwa pracownikwów służby zdrowia przy parafii Chrystusa Króla w Rzeszowie oraz Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii NSPJ tamże; współorganizatorka akcji pomocowej Wieś Miastu, Katolickich Tygodni Historycznych w Rzeszowie. W IV 1986 po katastrofie w elektrowni atomowej w Czarnobylu (ZSRS) przygotowała instrukcję postępowania po skażeniu radioaktywnym ogłaszaną z ambon kościołów diecezji przemyskiej. 1988–1989 współpracowniczka redakcji podziemnego „Ultimatum. Kwartalnika Społecznego” i diecezjalnego pisma „Rola Katolicka”; w VII 1988 współorganizatorka spotkania RKW w Rzeszowie ze związkowcami z włoskiego Viterbo.

W II 1989 w obsłudze biura prasowego obchodów 8. rocznicy porozumień ustrzycko-rzeszowskich. Od 1989 członek Regionalnej Sekcji Służby Zdrowia „S”. 1995–2000 pracowała dodatkowo w Szpitalu Przeciwgruźliczym w Rzeszowie, organizatorka Pracowni Izotopowej Prątka Gruźlicy tamże. 1998–2002 członek Komisji Międzyzakładowej przy Wojewódzkim Szpitalu Specjalistycznym tamże.

Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010), Krzyżem Wolności i Solidarności (2017).

Do 29 VII 1989 rozpracowywana przez Wydz. III WUSW w Rzeszowie w ramach SOR krypt. Komitet.

Michał Stręk