Handke Waldemar
Waldemar Handke, ur. 30 VI 1958 w Lesznie. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, kierunek historia (1982), w 2006 doktorat, w 2014 habilitacja.
Od VII 1981 członek Regionalnego KOWzP w Lesznie.
13 XII 1981 internowany w AŚ w Ostrowie Wlkp., następnie w Ośr. Odosobnienia w Głogowie, zwolniony 19 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982. IX 1982 – III 1984 pracownik Biblioteki Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk; inicjator i członek TZR „S” w Lesznie, redaktor pisma „Komunikaty TZR”. Wyrokiem Sądu Wojsk Lotniczych w Poznaniu skazany na 1,5 roku więzienia w zawieszeniu na 2 lata. 1984-1985 autor w poznańskiej Oficynie Głosy (ps. Andrzej Nowicz). IV-XII 1984 pracownik zakładu rzemieślniczego (chromowanie łyżeczek), następnie do VI 1985 bez zatrudnienia, 1985-1989 pracownik Biura Dokumentacji Zabytków w Lesznie, 1988-1990 redaktor pisma „Solidarność Leszczyńska” i „Gazeta Leszczyńska”.
1989-1990 sekretarz TZR, członek KO „S” Regionu Leszczyńskiego. 1989-1991 dyr. Biura Poselskiego Obywatelskiego Klubu Parlamentarnego w Lesznie, 1990-1994 radny Miasta Leszno, 1990-1992 przewodniczący Sejmiku Samorządowego Województwa Leszczyńskiego, 1993-1994 kierownik Wojewódzkiego Biura Wyborczego w Lesznie, 1994-2004 m.in. nauczyciel historii i dyr. I Prywatnego LO im. Tadeusza Łopuszańskiego w Lesznie, od 2004 pracownik IPN Oddział w Poznaniu. W 1995 inicjator, członek założyciel, od 2000 prezes Instytutu im. gen. Stefana Grota Roweckiego w Lesznie, redaktor wydawnictwa Instytutu i redaktor naczelny pisma „Grot. Zeszyty historyczne poświęcone historii wojska i walk o niepodległość”. Członek zwyczajny Światowego Związku Żołnierzy AK: członek Komisji Historycznej Okręgu Wielkopolska ŚZŻAK, członek nadzwyczajny Związku Więźniów Politycznych Okresu Stalinowskiego.
Autor lub współautor licznych publikacji naukowych i popularno-naukowych, m.in. ''Stosunki państwo–Kościół w latach 1944-1956'' (1984), ''Zbawca czy tyran? Wokół legendy Józefa Piłsudskiego'' (1985), ''Polegaj jak na Zawiszy... Dzieje młodzieżowej organizacja AK „Zawisza”'' (1997), ''„Solidarność” Region Leszczyński 1980-2005'' (2005) oraz ''Solidarność Leszczyńska 1980-1990'' (2010), ''Semper Fidelis. Dzieje Pułku 6 Pancernego „Dzieci Lwowskich”'' (2006), ''Polskie Państwo Podziemne w Wielkopolsce'', t. 1-4 (2007), ''Specłagier NKWD nr 2 w Poznaniu. Dokumenty'' (2009). Współredaktor m.in. ''Wołyń i Małopolska Wschodnia 1943-1944'' (2004), ''Skazani na karę śmierci przez Wojskowy Sąd Rejonowy w Poznaniu 1946-1955'' (2006), ''Bitwy generała Władysława Andersa'' (2007), ''Nie można uśmiercić nadziei. Reminiscencje śmierci księdza Jerzego Popiełuszki w Wielkopolsce 1984-1989'' (2009).
Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2000), odznaczony Medalem Świadek Historii (2010), srebrnym Medalem Opiekuna Miejsc Pamięci Narodowej (2004), Srebrnym Krzyżem Zasługi (2005), medalem Pro Memoria (2009), medalem Pro Patria (2012).
8 X 1981 – 26 X 1982 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO w Lesznie w ramach SOR krypt. Pomocnicy; 15 XII 1982 – 7 XII 1983 przez Wydz. III KW MO/WUSW w Lesznie w ramach SOR krypt. Komunikat; 15 IX 1984 – 12 IX 1989 przez Wydz. III WUSW w Lesznie w ramach SOR krypt. Aktywiści, włączonej do SOR krypt. Polip; 3 I 1985 – 2 I 1987 w ramach SOS krypt. Historyk.