Encyklopedia Solidarności

Marek Harasiuk, ur. 17 XI 1960 w Warszawie. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, Wydz. Prawa i Administracji (1988).

1979 inicjator zorganizowania konspiracyjnej grupy młodzieżowej w XXVII LO w Warszawie, próba spacyfikowana przez SB.

Od X 1980 działacz NZS na UW, w II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. i XI/XII 1981 uczestnik strajków studenckich na UW, solidarnościowych ze studentami radomskiej WSI.

Od III 1982 członek grupy specjalnej zorganizowanej i kierowanej przez Jacka Juzwę (ps. Grzegorz) i Waldemara Różyckiego (ps. Suchy), działającej w ramach Komitetu Porozumienia Międzyzakładowego „S” i Grup Oporu Solidarni; uczestnik akcji ulicznych, m.in. ochrony manifestacji, akcji ulotkowych, tzw. zasmradzania (20 IX 1982 Kolegium ds. Wykroczeń Warszawa-Śródmieście, 29 X 1982 Teatru Syrena), malowania napisów na murach itp. Od 6 I 1983 w ukryciu, ścigany listem gończym, 8 VIII 1983 ujawnił się w Prokuraturze dla Warszawy-Śródmieścia, 12 XI 1985 sprawę umorzono na mocy amnestii. 1983 kontynuował działalność w grupie Marka Gajka. 1984–1989 działacz tzw. Armenii. VI 1984 uczestnik akcji liczenia frekwencji podczas wyborów do rad narodowych i w X 1985 do Sejmu PRL. 1987–1989 uczestnik emisji podziemnego Radia „S”. 1988–1989 zw. z Solidarnością Polsko-Czechosłowacką, na zlecenie Zbigniewa Janasa 4-krotnie przerzucał podziemną literaturę przez granicę w Tatrach Zachodnich. 1988–1990 członek SW, uczestnik akcji ulotkowych i kolporter, m.in. podziemnego pisma SW „Horyzont”.

1988–2000 utrzymywał się z prac dorywczych z zakresu doradztwa prawnego. Od 2001 adwokat.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2007).

11 I– 30 IV 1979 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO w ramach SOS krypt. Uczeń.

Włodzimierz Domagalski