Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/16199,Hartman-Stanislaw.html
20.04.2024, 08:11

Hartman Stanisław

Stanisław Hartman, ur. 2 VIII 1914 w Warszawie, zm. 11 XI 1992 we Wrocławiu. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, Instytut Matematyki (1937) oraz Uniwersytetu im. Iwana Franki we Lwowie, kierunek fizyka (1941), doktorat (1947), habilitacja (1951), prof. zw. (1961).

1946–1992 członek Polskiego Towarzystwa Fizycznego, 1956–1992 Wrocławskiego Towarzystwa Naukowego.

1937–1939 asystent w IM UW. 1942 więzień Pawiaka. 1945–1946 asystent w Katedrze Matematyki Politechniki Śląskiej z siedzibą w Krakowie, 1946–1968 pracownik naukowy IM Uniwersytetu Wrocławskiego, 1952–1953 prodziekan Wydz. Matematyki, Fizyki i Chemii UWr, 1953–1968 kierownik Katedry Algebry UWr.

14–16 III 1968 uczestnik studenckiego strajku na UWr, współ­autor uchwały udzielającej poparcia protestującej młodzieży akademickiej, przyjętej 15 III 1968 przez Radę Wydz. Matematyki, Fizyki i Chemii UWr. 1 XI 1968 zwolniony z pracy. 1968–1980 pracownik naukowy, od 1976 kierownik Zakładu Analizy Harmonicznej i Teorii Miary Instytutu Matematycznego PAN Oddział we Wrocławiu. 1976–1980 współpracownik KOR/KSS KOR; w XII 1976 sygnatariusz Listu 28 profesorów do marszałka Sejmu PRL z żądaniem powołania Komisji Poselskiej do zbadania wypadków czerwcowych. W VI 1977 sygnatariusz petycji 33 wrocławskich naukowców w obronie aresztowanych członków i współpracowników KOR. Jesienią 1977 współorganizator tzw. Uniwersytetu Latającego we Wrocławiu. 1977–1980 wspierał działaczy SKS tamże (m.in. obrońca studentów przed Komisją Dyscyplinarną UWr). 22 I 1978 sygnatariusz deklaracji założycielskiej TKN; 1978–1980 uczestnik nieformalnych spotkań wrocławskich działaczy opozycji, tzw. Rady Jedności; 14 VI 1980 sygnatariusz Listu TKN do Nauczycieli i Wychowawców, wskazującego na deformację systemu edukacyjnego i wychowawczego PRL.

Od IX 1980 w „S”. W I 1981 przywrócony do pracy w IM UWr 1981–1984 kierownik Zakładu Analizy Funkcjonalnej tamże. W 1981 członek KZ UWr. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 wspierał strajk studentów UWr. ws. rejestracji NZS i XI – XII strajk solidarnościowy ze studentami radomskiej WSI na UWr.

4 I 1982 zatrzymany, 6 I 1982 internowany, przetrzymywany w AŚ we Wrocławiu i Ośrodku Odosobnienia w Nysie (prowadził m.in. kurs jęz. niemieckiego), 6 II zwolniony. 1982–1989 współpracownik RKS Dolny Śląsk, tzw. Poziomki (porozumienia TKZ wrocławskich instytucji naukowych) oraz NZS. Od 1985 na emeryturze. W I 1986 sygnatariusz Apelu 77 intelektualistów polskich do odbywającego się w Warszawie międzynarodowego Kongresu Intelektualistów ws. uwolnienia więźniów politycznych. 1986–1989 przedstawiciel Fundacji Polcul na Dolnym Śląsku.

III 1989 – 1992 członek prezydium KZ UWr. 1990–1992 w ROAD/UD.                         

Autor wielu prac naukowych, gł. z zakresu analizy harmonicznej, redaktor czasopism naukowych „Colloquium Mathematicum i „Commentationes Mathematicae”.

XI 1968- 25 X 1971 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO we Wrocławiu w ramach SOS krypt. Suma; 23 XI 1971 – 9 XII 1974 przez Wydz. III KW MO we Wrocławiu w ramach KE; 23 IX 1976 – 22 X 1984 przez Wydz. III/Wydz. III-1 KW MO/WUSW tamże w ramach SOR krypt. Latawce.

Agnieszka Klarman

Opcje strony