Herbst Lothar
Lothar Herbst, ur. 27 VII 1940 we Wrocławiu, zm. 27 IV 2000 tamże. Absolwent Uniwersytetu Wrocławskiego, kierunek filologia polska (1967), doktorat (1975).
1967–1992 asystent, adiunkt Instytutu Filologii Polskiej UWr. (1986–1987 urlop zdrowotny, 1987–1989 urlop bezpłatny).
1959–1967 w ZMS, 1962–1967 w ZSP, 1966– XI 1980 w PZPR. 1968–1985 opiekun Koła Naukowego Polonistów, patronował grupie studentów (m. in. Jarosław Broda, Leszek Budrewicz, Mariusz Wilk), 1971–1983 członek ZLP (1981–1983 prezes Oddziału Wrocławskiego).
1964–1969 redaktor „Agory”, dodatku literackiego do „Biuletynu Informacyjnego Komitetu Uczelnianego ZMS UWr”, od III 1965 miesięcznik kulturalno-literacki. 1966–1973 członek Grupy Literackiej Agora. 1972–1977 redaktor wrocławskiego studenckiego pisma „Konfrontacje”; jednocześnie współpracownik pism studenckich, m. in. w Warszawie („Młoda Sztuka” dodatek do „Nowego Medyka”) i w Krakowie („Nowa Kultura” dodatek do „Studenta”) bliskiego środowiskom młodych pisarzy z kręgu Nowej Fali.
1976–1980 współpracownik KOR/KSS KOR i ROPCiO. 1977–1981 twórca i redaktor serii poetyckiej Biblioteka Agory (pierwsze tomy wydano pod patronatem SZSP, nast. jako niezależne wydawnictwa, ukazały się 24 tomy) oraz współorganizator niezależnych spotkań poetyckich i wykładów. 1978–1987 redaktor miesięcznika „Literatura Ludowa”. Od VI 1978 w kontakcie z Jerzym Giedroyciem: dla SKS we Wrocławiu i środowiska akademickiego sprowadzał wydawnictwa Instytutu Literackiego w Paryżu. 1977–1981 publikował wiersze w niezależnych pismach „Zapis” i „Puls”.
Od X/XI 1980 w „S”. 1981 członek Regionalnego Komitetu Porozumiewawczego Związków Twórczych i Stowarzyszeń Naukowych we Wrocławiu. Od XII 1980 publikował wiersze w paryskiej „Kulturze”. XII 1980 – XII 1981 redaktor i autor niezależnego pisma „Solidarność Dolnośląska”. 22 XI 1981 sygnatariusz deklaracji założycielskiej Klubów Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość.
14–15 XII 1981 uczestnik strajku w Państwowej Fabryce Wagonów Pafawag i Dolnośląskich Zakładach Wytwórczych Maszyn Elektrycznych Dolmel we Wrocławiu, wówczas redaktor (z Rafałem Bubnickim, Tadeuszem Drozdem, Tadeuszem Kurandą i Agnieszką Sidorską) „Komunikatu” RKS Dolny Śląsk, nast. w ukryciu, redaktor n-ru 2 podziemnej edycji „Solidarności Dolnośląskiej”. 4 I 1982 zatrzymany, 6 I internowany, przetrzymywany w Ośrodku Odosobnienia we Wrocławiu, Nysie (z Ludwikiem Turko i Cezarym Łagiewskim, współwydawcą pisma internowanych „PAPuga TASSmańska”) i Strzelcach Opolskich (z L. Turko kontynuował wydawanie pisma dla internowanych „PAPużka TASSmańska”), 17 IV ze wzgl. na pogarszający się wzrok, skierowany na leczenie w klinice Akademii Medycznej we Wrocławiu. 30 IV zwolniony; do XI leczył chorobę oczu w klinice AM i sanatorium w Kudowie Zdroju. Od 1983 autor (ps. Lector), 1984–1985 redaktor (n-ry 4–11) podziemnego pisma „Obecność”, 1984–1986 redaktor i autor (ps. Aleksander Wysocki) podziemnego pisma „Walka”, 1983–1986 współpracownik Inicjatywy Wydawniczej Aspekt we Wrocławiu. 1983–1985 współpracownik SW we Wrocławiu, uczestnik spotkań działaczy wałbrzyskiej „S” organizowanych przez Mieczysława Tarnowskiego. 30 X 1984 współzałożyciel Komitetu Obrony Praw Człowieka we Wrocławiu. 1985–1989 członek Komitetu Kultury Niezależnej tamże (od 1987 przedstawiciel na Zachodzie). Sygnatariusz listów protestacyjnych do władz, m.in. przeciwko rozwiązaniu ZLP (5 IX 1983) i w obronie aresztowanego pisarza Marka Nowakowskiego (20 III 1984). 1982–1987 wielokrotnie zatrzymywany (m.in. 18 XI 1983, 1 XII 1984, 5 I i 13 IV 1985, 3 XII 1986), przesłuchiwany (14 XI 1984), karany grzywnami przez kolegia ds. wykroczeń (31 VIII 1984 i 9 I 1987). 7 X 1985, po rewizji w jego gabinecie na UWr. i znalezieniu wydawnictw podziemnych, aresztowany. Po serii protestów ze strony środowisk opozycyjnych i niezależnych m. in. Episkopatu Polski i Pen Clubu, 3 I 1986 zwolniony; 18 IV 1986 Sąd Rejonowy dla Wrocławia-Śródmieścia zawiesił postępowanie ze wzgl. na stan zdrowia, 30 X sprawę umorzono na mocy amnestii. 5 I 1987 wyjechał z Polski na leczenie okulistyczne do RFN, do 19 II 1989 za granicą (także w Norwegii, Kanadzie, Wielkiej Brytanii): współpracownik RWE i BBC oraz emigracyjnych wydawnictw (m.in. IL w Paryżu), wygłaszał wykłady o „S”, uczestnik zbiórek pieniężnych na pomoc dla niezależnych inicjatyw kulturalnych w Polsce.
IV – VI 1989 członek KO we Wrocławiu, VIII – XII Wrocławskiego Klubu Obywatelskiego, 18 XII 1989 – VI 1991 Wrocławskiego KO „S” (I – II 1990 rzecznik prasowy); IV – VI 1989 redaktor „Gazety Wyborczej” wydawanej przez KO we Wrocławiu, I 1990 – VI 1990 redaktor i autor „Gazety Obywatelskiej” wydawanej przez WKO „S”. W II 1990 delegat na II WZD Regionu Dolny Śląsk, 1990–1991 delegat na II i III KZD. 1989–2000 członek SPP, (1990–1994 prezes Oddziału Wrocławskiego); 1989–2000 członek SDP. 15 III 1990 – 2000 redaktor nacz. Polskiego Radia Wrocław, od 1993 prezes.
Autor tomów poezji, m.in. Pejzaże (1970), Przypisy do człowieka (1971), Listy w sprawie wiary i nadziei oraz Rdza na trąbce (Biblioteka Agory, oba w 1977), Wyznania (Wydawnictwo Świt, 1981), Dziennik liryczny pisany od 16 lutego do 6 czerwca 1982 r. w Strzelcach Opolskich, Nysie, Wrocławiu. Internowanym i skazanym (Literacka Oficyna Niezależnych Twórców LONT, 1982; wyd. II ADSUM, 1983), Wiersze zebrane (2008).
Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (przez Prezydenta RP na Uchodźstwie, 1989).
VII 1983 rozpracowywany przez Wydz. V WUSW we Wrocławiu w ramach SOR krypt. Łącznik; II 1983 – V 1987 przez Wydz. III KW MO/WUSW w ramach SOR krypt. Grafomani; 3 II 1987 – 2 II 1990 przez Wydz. III/WOKPP WUSW w ramach SOR krypt. Prezes.
Region Dolny Śląsk, Wrocław