Encyklopedia Solidarności

Teresa Jasińska-Brodzka, ur. 18 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1939 w Bucniowie (obecnie Ukraina). Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, w 1981 doktorat na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu.

W 1956 uczestniczka akcji zbiórki pieniędzy dla powstańców węgierskich organizowanej przez studentów Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. 1970-1977 nauczyciel akademicki na Politechnice Śląskiej w Gliwicach, w 1977 zwolniona „z uwagi na niezadowalające postępy w pracy ideowo-wychowawczej oraz brak nadziei na ich poprawę”, 1978-1980 zatrudniona w Zakładzie Wychowawczym i Domu Dziecka nr 1 w Gliwicach, 1980-1984 w ZOZ w Zabrzu.

Od IX 1980 w „S”, od IX 1980 przewodnicząca Komitetu Założycielskiego w ZOZ Zabrze, następnie KZ.

19 XII 1981 internowana w Ośr. Odosobnienia w Lublińcu, Darłówku i Gołdapi, zwolniona 14 VII 1982; zwolniona z pracy, 1983 postanowieniem Sądu Pracy przywrócona. VIII 1982 – 1984 z własnej inicjatywy, poza strukturami „S”, prowadziła ewidencję represjonowanych w Regionie Śląsko-Dąbrowskim, 1984-1985 przekazywała rodzinom pomoc finansową z funduszu śląskiej RKW; kolporterka wydawnictw podziemnych. 1984-1990 kierowniczka pracowni instruktażowo-metodycznej w Pałacu Młodzieży w Katowicach. 1984-1989 przedstawicielka Komitetu Helsińskiego na Region Śląsko-Dąbrowski; w VIII 1988 członek sztabu wspomagającego strajki, znajdującego się w kościele NMP Matki Kościoła w Jastrzębiu-Zdroju.

1990-1992 zatrudniona w Kuratorium Oświaty i Wychowania w Katowicach, 1992-1995 ponownie w Pałacu Młodzieży, od 1995 na emeryturze. Od 1990 członek Społecznego Komitetu Pamięci Górników KWK Wujek Wujek "Wujek", pismo wydawane od jesieni 1982 – I 1986 w Katowicach przez Młodzieżowy Komitet Oporu Społecznego przy KWK Wujek zrzeszony w sieci KOS. Poległych 16 Grudnia 1981. 1990-1992 przewodnicząca, następnie członek Prezydium Zarządu Wojewódzkiego PC. 1997-2009 członek Stowarzyszenia Represjonowanych w Stanie Wojennym Regionu Śląsko-Dąbrowskiego. Posiada największe archiwum nt. represji l. 80. w Regionie Śląsko-Dąbrowskim.

Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2009).

19 X 1983 – 30 I 1990 rozpracowywana przez MUSW w Zabrzu/Wydz. III-1 WUSW w Katowicach w ramach KE/SOR krypt. Opiekun.

Przemysław Miśkiewicz