Juniszewski Maciej Szczęsny
Maciej Szczęsny Juniszewski, ur. 4 VI 1948 w Mieroszowie k. Wałbrzycha. Absolwent Uniwersytetu im. Adama Mickiewicza w Poznaniu, Wydz. Pedagogiki (1980).
1960-1964 w ZHP; 1970-1980 w ZNP. 1970-1971 instruktor organizacyjny w Powiatowym Komitecie ZSL w Legnicy, 1971-1972 nauczyciel w SP w Bolkowie, 1972-1973 w SP nr 15 w Legnicy, 1973-1976 wychowawca w Państwowym Młodzieżowym Zakładzie Wychowawczym tamże, 1976-1982 w Państwowym Młodzieżowym Ośrodku Wychowawczym w Jaworze. 1978-1980 kolporter prasy niezależnej, m.in.: „Związkowca”, „Bratniaka” na terenie Legnicy.
Od IX 1980 w „S”, założyciel Koła Zakładowego „S” w PMOW, współorganizator, członek Komitetu Założycielskiego „S” Pracowników Oświaty i Wychowania w Legnicy oraz woj. legnickiego, IX-XI 1980 członek MKZ „S” w Legnicy; w XI 1980 uczestnik strajku okupacyjnego w Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku POiW, służby zdrowia, pracowników kultury, 22 XI 1980 sygnatariusz porozumienia z Komisją Rządową (z ministrem oświaty Krzysztofem Kruszewskim); w 1980 współorganizator Krajowej Komisji POiW przy KKP, 1981-1988 członek Krajowej Sekcji POiW „S”; od 1980 kolporter wydawnictw niezależnych, do 1989 (z żoną Lidią Juniszewską) prowadził bibliotekę wydawnictw niezależnych, później podziemnych.
15 XII 1981 – VIII 1982 współorganizator, członek MKS „S” w Legnicy; w IV 1982 twórca Społecznego Komitetu Obrony „S” tamże, IV-VIII 1982 redaktor, drukarz pisma „SKOS”, drukarz, autor artykułów (ps. Majus) w „Solidarności Zagłębia Miedziowego. Pismo Wojenne MKS NSZZ „S”; 2 IX 1982 aresztowany, przetrzymywany w AŚ we Wrocławiu, następnie w Legnicy, tam podjął głodówkę, w I 1983 areszt uchylono ze względu na stan zdrowia, w IV 1983 odstąpiono od wydania wyroku; od IX 1982 na rencie. Organizator punktów kolportażowych, kolporter wydawnictw podziemnych, także w jęz. rosyjskim i ukraińskim wśród żołnierzy radzieckich; od 1983 współorganizator pomocy dla represjonowanych i ich rodzin. 1984-1987 właściciel firmy Dystrybucja-Kolportaż-Marketing w Legnicy. 1984-1989 współzałożyciel, następnie działacz (m.in. z żoną) Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Świętej Trójcy tamże, współorganizator Mszy za Ojczyznę, wykładów, wystaw, seansów filmowych, spektakli teatralnych, koncertów, pielgrzymek, Tygodni Kultury Chrześcijańskiej, spotkań z aktorami i naukowcami. Twórca Wydawnictwa Druki Wewnętrzne DPL. Wielokrotnie zatrzymywany, przesłuchiwany. 22-29 V 1988 komisarz wystawy pokonkursowej Ogólnopolskiego Konkursu Plakatu w kościele Świętej Trójcy.
7 IV 1989 współorganizator, następnie sekretarz KO „S” w Legnicy. Propagator Ruchu Społecznego na rzecz Jednomandatowych Okręgów Wyborczych w Polsce. W 1990 założył własny komitet wyborczy, 1990-1994 radny Miasta Legnicy z jego listy. W 2004 współzałożyciel, następnie wiceprezes Stowarzyszenia Legniczan Amici Legnicensis.
Autor książki ''Nazwy ulic i placów Legnicy'' (2004).
Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).
1971-1977 rozpracowywany przez KMiP MO/Wydz.
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
KW MO w Legnicy w ramach KE krypt. Nauczyciel; 1982-1984 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Legnicy w ramach SOR krypt. Prasa II; 1984-1986 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Legnicy w ramach KE krypt. Pedagog; 1986-1987 przez Wydz. V WUSW w Legnicy w ramach SOS krypt. Pomocnicy.
Łukasz Sołtysik