Kersten Krystyna
Krystyna Kersten, ur. 25 V 1931 w Poznaniu, zm. 10 VII 2008 w Warszawie. Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego, Instytutu Historycznego (1954), doktorat (1962), habilitacja (1971), prof. nadzw. (1990), prof. zw. (1994).
1954–2001 pracownik naukowy Instytutu Historii PAN. 1948–1957 w ZMP, 1956–1968 w PZPR (oddała legitymację w proteście przeciw inwazji wojsk Układu Warszawskiego na Czechosłowację, m.in. z Bronisławem Geremkiem i Jerzym Jedlickim). 6 XII 1975 sygnatariuszka (z Marią Drzewicką, B. Geremkiem, Tadeuszem Kowalikiem, Edwardem Lipińskim, Janem Strzeleckim i Krzysztofem Wolickim) Listu Siedmiu do delegatów na VII Zjazd PZPR i I sekretarza KC PZPR Edwarda Gierka, nawiązującego do podpisania przez władze PRL Aktu końcowego KBWE i zwracającego uwagę na przepaść między władzą a społeczeństwem, na nierealizowanie postulatów z 1970, wyrażającego potrzebę reformy ustrojowej. 1977–1981 działaczka (z mężem Adamem Kerstenem) Uniwersytetu Latającego, nast. TKN. W l. 70. i 80. prowadząca niezależne seminarium naukowe badające genezę PRL. 20 VIII 1980 sygnatariuszka apelu 64 intelektualistów popierającego postulaty strajkujących stoczniowców.
Od IX 1980 w „S”. 1980–1981 wykładowca najnowszej historii Polski na spotkaniach dla studentów i robotników w całym kraju. 1981 współinicjatorka sesji naukowej na UW poświęconej wydarzeniom III 1968.
Po 13 XII 1981 publikacje w podziemnych wydawnictwach (pod własnym nazwiskiem lub ps. Jan Bujnowski), prowadząca wykłady organizowane przez „S” i Duszpasterstwa Ludzi Pracy w kościołach w całej Polsce. Autorka publikacji w „Tygodniku Solidarność”, „Krytyce”, „Zeszytach Problemowych »Myśli Niezależnej«”, „Zeszytach Edukacji Narodowej”, „Almanachu Humanistycznym”, „Kulturze Niezależnej”, „Moście”, londyńskim „Aneksie”. Autorka wydawanych w podziemiu ksią?ek: żek: Historia polityczna Polski 1944–1956 (kilkanaście wydań, wyd. 1. 1982), Narodziny systemu władzy. Polska 1943–48 (1985), Polska – probierz porozumień jałtańskich (1987), Jałta w polskiej perspektywie (1989).
1997 autorka raportu-ekspertyzy o stanie wojennym dla Sejmowej Komisji Odpowiedzialności Konstytucyjnej. Po 1989 opublikowała m.in.: Polacy, Żydzi, komunizm: anatomia półprawd 1939–68 (1992), Między wyzwoleniem a zniewoleniem: Polska 1944–1956 (1993), Rok pierwszy (1993), Pogrom Żydów w Kielcach 4 lipca 1946 r. (1996), wstęp do polskiego wydania Czarnej księgi komunizmu (1999). 2005 wydanie książki złożonej z jej tekstów i wywiadów pt. Pisma rozproszone.
Od 30 X 1978 rozpracowywana przez Wydz. III-1/III KS MO w ramach KE krypt. Diana/Szatynka.