Encyklopedia Solidarności Kilian Jacek - Biogramy -

Jacek Kilian, ur. 12 VIII 1946 w Radomyślu Wlk. k. Mielca, zm. 2 VI 2011 w Dąbrowie Górniczej. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydz. Prawa (1970).

W III 1968 uczestnik strajku na UJ, demonstracji studenckich i wieców, ukrywał się w domach studenckich Politechniki Krakowskiej. 1965-1971 członek ZSP. 1971-1976 arbiter w Okręgowej Komisji Arbitrażowej w Katowicach, 1976-1983 specjalista ds. arbitrażowych w Hucie Katowice w Dąbrowie Górniczej.

29-31 VIII 1980 uczestnik strajku w HK; od IX 1980 w „S”, od XI 1980 przewodniczący Komisji Wydziałowej Zakładu Transportu Kolejowego HK, od I 1981 przewodniczący KZ, w VII i XII 1981 delegat na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD (Województwa Katowickiego) Regionu Śląsko-Dąbrowskiego; 1980-1981 członek redakcji niezależnego „Wolnego Związkowca”, współzałożyciel biblioteki wydawnictw niezależnych.

12/13 XII 1981 zatrzymany w mieszkaniu w Katowicach, 13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Jastrzębiu-Szerokiej, od 23 III 1982 w Uhercach, od VII 1982 w Załężu k. Rzeszowa, od 28 VIII 1982 w Nowym Łupkowie, X-XII 1982 hospitalizowany w Szpitalu Wojewódzkim w Rzeszowie, zwolniony 1 XII 1982; w 1983 zwolniony z pracy, do 1985 bez zatrudnienia. Udzielał bezpłatnej pomocy prawnej działaczom podziemnej „S”. 29 VIII 1985 rewizja w mieszkaniu. 1985-1988 majster robót budowlanych w Spółdzielni Mieszkaniowej Damel w Dąbrowie Górniczej III-X 1987 przewodniczący Tymczasowego Komitetu Założycielskiego „S” HK.

1988-1992 prezes Zarządu Spółdzielni Pracy Remont w Dąbrowie Górniczej, 1992-1993 pełnomocnik Zarządu Spółdzielni Mieszkaniowej Podlesie tamże, 1994-1996 specjalista ds. umów Przedsiębiorstwa Handlowo-Usługowego Maritex Sp. z o.o. (w składzie HK), 1996-1997 dyr. finansowy, członek Zarządu Technohut SA w Dąbrowie Górniczej, 1997-2006 specjalista ds. umów, prezes Zarządu w Mariteksie. 1994-2002 delegat na kolejne WZD Regionu Śląsko-Dąbrowskiego, 1999-2006 członek Komisji Wydziałowej w Mariteksie. Od IX 2006 na emeryturze.

Odznaczony Złotą Odznaką Honorową za zasługi dla Województwa Katowickiego (1998).

Od 20 I 1983 rozpracowywany przez Wydz. V-1 KW MO/WUSW w Katowicach w ramach SOS/SOR krypt. Długi nadzorowanej przez Wydz. III Dep. V MSW w Warszawie; do 9 XI 1989 przez p. V-1 RUSW w Dąbrowie Górniczej w ramach SOR krypt. Komisja.

Halina Żwirska