Encyklopedia Solidarności

Anna Knysok, ur. 19 VII 1951 w Chorzowie. Absolwentka Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach, kierunek psychologia (1980).

1970–1989 pielęgniarka (do 1980), nast. psycholog kliniczny w Szpitalu im. dr. Józefa Rostka w Chorzowie. 1980–1989 członek KIK w Chorzowie.

Od IX 1980 w „S”; członek prezydium Komitetu Założycielskiego, nast. KZ., Komisji Koordynacyjnej Pracowników Służby Zdrowia; w VII/VIII i XII 1981 delegatka na I i II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD Regionu Śląsko-Dąbrowskiego.

Po 13 XII 1981 kolporterka podziemnych pism: „Głos Śląsko-Dąbrowski”, „Solidarność”, „Ku Wolnej Polsce”; 1982–1985 współpracowniczka SW; 1982–1983 współpracowniczka podziemnego pisma „Nasza Solidarność”, odpowiedzialna za materiały poligraficzne i kolportaż. Współorganizatorka filii Biskupiego Komitetu Pomocy Uwięzionym i Internowanym przy parafii św. Jadwigi w Chorzowie, zbierała składki pieniężne, organizowała pomoc medyczną. 1982–1983 organizatorka lokali w Chorzowie i Katowicach dla ukrywającego się i ściganego listem gończym Józefa Zajkowskiego. 30 IV 1983 zatrzymana, nast. aresztowana, osadzona w areszcie KM MO w Chorzowie, nast. w areszcie KW MO w Katowicach i AŚ tamże, 13 VII 1983 areszt uchylono, 23 VIII 1983 Sąd Rejonowy w Chorzowie umorzył sprawę na mocy amnestii. 1982–1988 współorganizatorka mszy za Ojczyznę w parafii św. Jadwigi w Chorzowie.

Od 1989 członek Chorzowskiego KO. 1990–1999 członek i sekretarz PChD, 2000–2002 członek zarządu PPChD. 1989–1991 posłanka z listy KO, 1991–1993 z listy PChD. 1997–2001 wiceminister zdrowia i Pełnomocnik Rządu do Spraw Wprowadzenia Powszechnego Ubezpieczenia Zdrowotnego. 1993–1997 ponownie zatrudniona w Szpitalu im. dr. Józefa Rostka w Chorzowie, 2002–2003 dyr. szpitala, 2004–2015 po połączeniu szpitali z-ca dyr. Zespołu Szpitali Miejskich w Chorzowie, od 1 II 2015 dyr. ZSM tamże.

Odznaczona Krzyżem Wolności i Solidarności (2011).

6 V 1983 – 8 VII 1988 rozpracowywana przez p. V-2 KM MO/MUSW w Chorzowie w ramach SOR krypt. Kolporter; 3 VIII 1988 – 16 VIII 1989 p. III MUSW w ramach KE krypt. Psycholog.

Weronika Rudnicka