Encyklopedia Solidarności

Jerzy Jan Koziarz, ur. 12 VII 1958 w Wałbrzychu. Absolwent WSP w Rzeszowie, kierunek historia (1982); 1988-1989 studia doktoranckie na KUL.

1982-1988 nauczyciel w SP nr 9 i V LO w Rzeszowie. W I 1979 relegowany z uczelni za zorganizowanie protestu studentów przeciwko Komitetowi Uczelnianemu PZPR, przywrócony w II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1980.

Od I 1981 działacz NZS; w II 1981 wysłannik NZS na strajk w Łodzi; od III 1981 współorganizator Centrum Informacji Akademickiej NZS przy WSP; w 1981 redaktor i autor do niezależnych pism studenckich (m.in. „Gadoma”, „Kontrapunktu”, biuletynu „CIA. Centrum Informacji Akademickiej”, „Zlebu”), w IV 1981 opracował numer spec. „Kontrapunktu”, poświęcony zbrodni katyńskiej; w XI 1981 współorganizator, członek KS strajku solidarnościowego ze studentami radomskiej WSI; w XII 1981 opracował numer spec. „CIA. Centrum Informacji Akademickiej”, poświęcony rozbiciu strajku w Wyższej Oficerskiej Szkole Pożarniczej w Warszawie; 10 XII 1981 delegat NZS WSP na spotkanie przedstawicieli strajkujących uczelni we Wrocławiu.

We IX 1983 powołany do odbycia rocznej służby wojskowej mimo orzeczonej niezdolności, oddelegowany do pracy w SP (formalnie zatrudniony w LO); współpracownik RKW „S”, kolporter wydawnictw podziemnych, współorganizator niezależnego życia kulturalnego, w XI 1984 współautor wystawy Idea niepodległościowa w pocztówce polskiej w latach 1905-1924 w kościele NSPJ w Rzeszowie, w XI 1987 prelegent sesji historycznej Pamięci pokonanym, lecz niezwyciężonym żołnierzom Armii Krajowej. Armia Krajowa w Diecezji Przemyskiej, podczas Katolickiego Tygodnia Historycznego przy parafii św. Stanisława bp. w Łańcucie; 1984-1985 współpracownik pisma RKW „S” „Trwamy”; 1985-1990 członek zespołu niezależnych historyków działającego pod patronatem KUL; 1987-1989 członek zespołu redakcyjnego i autor w nieregularnym tygodniku diecezjalnym „Rola Katolicka”, 1988-1989 w podziemnym kwartalniku społecznym „Ultimatum”; w II 1988 zwolniony z pracy. W X 1988 współzałożyciel Komitetu Obchodów Rocznicy 11 Listopada w Rzeszowie; w II 1989 rzecznik prasowy obchodów 8. rocznicy Porozumień Rzeszowsko-Ustrzyckich.

7 II 1989 współzałożyciel KO przy RKW „S” (od IV 1989 Rzeszowski KO „S”), odpowiedzialny za komunikację społeczną; z-ca przew. Komisji Wyborczej „S”; współredaktor jednodniówki „Solidarność Rzeszowska” (1989). Założyciel i współwłaściciel Przedsiębiorstwa Produkcyjno-Usługowego Gama, utworzonego przy RKW dla usprawnienia dystrybucji podziemnej prasy regionalnej, nast. pracownik sektora prywatnego; od 2000 zaangażowany w edukację dorosłych; działacz na rzecz osób zagrożonych wykluczeniem społecznym; od IX 2007 członek założyciel Towarzystwa Inicjatyw Społecznych GAMA w Rzeszowie; od XI 2015 prezes Zarządu Spółki Cieszan w Cieszanowie; od I 2016 członek założyciel Fundacji Moja Droga w Rzeszowie (od 2022 prezes Zarządu).

Współautor opracowania Dekanaty leżajski i sokołowski w latach okupacji hitlerowskiej (1992), które ukazało się w serii wydawniczej: Diecezja przemyska w latach 1939-1945.

8 II 1982 – 24 VI 1988 rozpracowywany przez Sekcję 3. Wydz. III KW MO/Gr. III RUSW w Rzeszowie w ramach KE krypt. Klon; 17 VIII 1988 – 11 XII 1989 przez Gr. I. Wydz. IV/WSiA WUSW w Rzeszowie w ramach KE krypt. Klon.

Piotr Chmielowiec