Encyklopedia Solidarności

Edmund Krasowski, ur. 30 VIII 1955 w Elblągu, Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego,

Wydz. Fizyki (1979).

1976-1978 kolporter „Biuletynu Informacyjnego”, „Opinii” oraz innych wydawnictw, biuletynów i plakatów podziemnych we Wrocławiu i Warszawie.

1 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. – 8 IV 1980 asystent w Muzeum Mikołaja Kopernika we Fromborku; X 1980 – IX 1981 zasadnicza służba wojskowa; 25 I – 30 VI 1982 nauczyciel SP nr 21 w Elblągu, 1 IX1982 – 12 I 1983 nauczyciel w Gminnej Szkole Zbiorczej w Starym Polu.

Od 1982 organizator druku, wydawca oraz kolporter podziemnych pism na terenie Elbląga („Zwyciężymy”, „Opornik Elbląski” i „Goniec Wojenny”). IV 1982 – I 1983 jako Tymczasowy Przewodniczący NSZZ „S” Region Elbląg „Marcin” stał na czele elbląskiej, podziemnej grupy kolportażowej; zatrzymany i aresztowany 12 I 1983, osadzony w ZK w Elblągu, nast. w AŚ w Warszawie. 29 VII 1983 postanowieniem Prokuratury Garnizonowej w Elblągu zwolniony z aresztu. 1 XII 1983 - 30 IV 1985 bibliotekarz w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej w Elblągu; IV – X 1985 referent w Wojewódzkiej Stacji Sanitarno – Epidemiologicznej w Elblągu.

1984 - 1986 wydawca oraz kolporter podziemnych pism, w tym m.in.„Biuletynu Regionu Elbląskiego >Solidarność<”, 1984-1985 stał na czele elbląskiej, podziemnej grupy kolportażowej; 1984-1988 kolporter na terenie Trójmiasta i Elbląga podziemnych broszur (m.in. „Tygodnik Mazowsze”), książek, materiałów do produkcji ulotek oraz urządzeń nagłaśniających; zatrzymany i aresztowany 29 X 1985, osadzony w AŚ i ZK w Elblągu, AŚ w Warszawie i ZK w Barczewie; uwolniony 5 VIII 1986 Sąd Rejonowy w Elblągu uchylił areszt, 22 IX 1986 umorzył postępowanie na podstawie ustawy o amnestii; w III 1986 prowadził w więzieniu głodówkę protestacyjną.

7 III 1988 - 1989 wydawca „Biuletynu Elbląskiego”; od VIII 1988 organizator i członek Regionalnej Komisji Wykonawczej Regionu Elbląskiego; od VI 1988 członek Tymczasowego Biura Zarządu Regionu Gdańskiego; od 26 II 1989 członek Tymczasowej Międzyzakładowej Komisji Koordynacyjnej Regionu Elbląskiego; 1 VI 1989 – 31 III 1990 z- ca kierownika biura ZR Gdańskiego; członek KO w Elblągu; 4 VI 1989 wybrany posłem z list KO; 1990 członek Komisji Kwalifikacyjnej funkcjonariuszy SB woj. elbląskiego.

25 XI 1991 – 31 V 1993 poseł I kadencji Sejmu RP; 1993 specjalista ds. akwizycji w Yard Service Gdańsk; 1993-1997 gł. specjalista ds. ochrony środowiska w Urzędzie Morskim w Gdyni, 1997-1999 prywatna działalność gospodarcza (wydawca pisma „Dla Ciebie i dla Twojej rodziny”); 1999-2000 pełnomocnik Wojewody ds. ochrony informacji niejawnych w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim w Gdańsku; 2000-2007 dyrektor gdańskiego oddziału IPN; od 2007 z-ca pełnomocnika ds. ochrony informacji niejawnych w Zarządzie Portu Gdańskiego S.A.

23 III 1977- 7 IV 1976 rozpracowywany przez Wydz. III KSMO w ramach KE krypt. ED;12 V 1979 – 11 IV 1980 przez Wydz. III KSMO w ramach SOS krypt. Krasek; 22 XII 1982 – 23 XII 1983 przez Wydz. V KW MO/WUSW w Elblągu w ramach SOR krypt. Konfetti; od 23 XII 1983 przez Wydz. V WUSW w Elblągu w ramach KE krypt. Astronom; 5 XI 1985 – 28 III 1987 przez Wydz. V WUSW w Elblągu w ramach SOR krypt. Marcin; 3 XI 1986 – 25 IX 1987 przez Wydz. III WUSW w Elblągu w ramach SOR krypt. Komisja; 29 I 1988 – 4 X 1988 przez Wydz. III WUSW Gdańsk w ramach SOR krypt. Menora; 9 V 1989 – 20 X 1989 przez Wydz. III WUSW w Gdańsku w ramach SO krypt. Żądło.

Odznaczony Krzyżem Wolności i Solidarności (2018).

Karol Nawrocki