Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/16988,Krementowski-Karol.html
19.04.2024, 02:47

Krementowski Karol

Karol Krementowski, ur. 2 I 1940 w Jaśle. Ukończył Technikum Przemysłu Okrętowego w Gdańsku (1958).

1958-1960 pracownik Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni i Stoczni Północnej w Gdańsku, 1960-1962 zasadnicza służba wojskowa, 1963-1965 student Wyższej Szkoły Marynarki Wojennej w Gdyni, 1965-1982 zatrudniony w Gdańskich Zakładach Elektronicznych Unimor. W X 1956 uczestnik wieców studenckich na Politechnice Gdańskiej. W III 1968 uczestnik demonstracji ulicznych, wieców studenckich na PG. W XII 1970 demonstracji ulicznych w Gdańsku, XII 1970 – II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1971 strajków i wieców w GZE Unimor. 1978-1980 współpracownik WZZ Wybrzeża i ROPCiO, kolporter niezależnych pism, m.in. „Robotnika”. 1965-1980 członek Rady Zakładowej ZZ Metalowców w Unimorze, 1978-1980 przewodniczący Rady Oddziałowej.

W VIII 1980 współorganizator strajku w Unimorze, delegat do MKS w Stoczni Gdańskiej im. Lenina; od IX 1980 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego w Unimorze, następnie KZ, w VII 1981 delegat na I WZD Regionu Gdańskiego, członek ZR, przewodniczący KK Zakładów Przemysłu Elektronicznego. 13 XII 1981 – X 1982 w ukryciu, w I 1982 zwolniony z pracy, do 1989 pozbawiony możliwości zatrudnienia, pracował dorywczo w ogrodnictwie. 1982-1989 współzałożyciel, przewodniczący TKZ „S” w Unimorze, redaktor i autor w piśmie TKZ „Solidarny”.

W 1989 członek KO w Gdańsku-Wrzeszczu. 1989-1993 przywrócony do pracy w GZE Unimor, przewodniczący KZ „S”; 1990-1996 delegat na kolejne WZD i KZD, członek ZR. 1993-1997 współzałożyciel i prezes Regionalnej Spółdzielni Ogrodniczej Kaszuby w Kartuzach, od 1997 na rencie, od 2000 na emeryturze.

13 III 1979 – 20 VIII 1980 rozpracowywany przez Wydz. IIIA KW MO w Gdańsku w ramach SOS/SOR krypt. Lotnik; 28 I 1981 – 23 VI 1983 przez Wydz. IIIA KW MO w Gdańsku w ramach SOS krypt. Spiker; 20 II 1985 – 23 XII 1987 przez Wydz. V WUSW w Gdańsku w ramach SOR krypt. Gazeta.

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2016), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).

Arkadiusz Kazański

Opcje strony