Kretkowski Sławomir Hanusz
Sławomir Hanusz Kretkowski, ur. 2 VII 1947 w Płocku, zm. 17 IX 2022. 1965-1968 student Uniwersytetu Warszawskiego, kierunek historia, 1972-1979 student w trybie zaocznym Uniwersytetu Łódzkiego, Wydz. Filozoficzno-Historyczny.
1965-1966 w ZMS. 1965-1966 współpracownik Wojciecha Ziembińskiego, wykonawca i kolporter ulotek o przemilczanych przez komunistyczne władze rocznicach z historii Polski; związany ze środowiskiem tzw. komandosów, w 1966 usunięty z ZMS; w 1967 współautor listu do władz ZMS z propozycjami zmian w programie związku. Organizator (we współpracy z Ireną Lasotą, Witoldem Góreckim i Józefem Dajczgewandem) Studenckiego Ośrodek Dyskusyjnego na UW. W I 1968 zbierał podpisy pod listem w obronie Adama Michnika zagrożonego relegowaniem z UW oraz listem przeciwko zdjęciu Dziadów ze sceny Teatru Narodowego. 30 I 1968 współorganizator ulicznego protestu po ostatnim przedstawieniu Dziadów, zatrzymany na 48 godz.; 8 III 1968 zatrzymany przed wiecem studenckim na UW, przetrzymywany przez kilka dni w areszcie w Pałacu Mostowskich, następnie po zwolnieniu włączył się do protestów studenckich; relegowany z UW z zakazem podejmowania studiów na wszystkich uczelniach w kraju; 25 III – V 1968 wcielony do specjalnych batalionów LWP w Hrubieszowie i Żaganiu, bity, przesłuchiwany. W VI 1968 aresztowany, 9 XI 1968 skazany wyrokiem Sądu Wojewódzkiego w Warszawie na 1,5 roku więzienia w pierwszym procesie „komandosów”, osadzony w AŚ Warszawa Mokotów – w VIII 1968 uczestnik głodówki (ok. 9 dni), w VII 1969 zwolniony na mocy amnestii. 1969-1970 pracownik fizyczny w Instytucie Biologii Doświadczalnej PAN, ponownie współpracownik W. Ziembińskiego: drukarz i kolporter plakatów i ulotek, współorganizator mszy patriotycznych i manifestacji, filmował ich przebieg. 1971-1972 archiwista w Instytucie Onkologii, zwolniony z pracy podczas pobytu w szpitalu po ciężkim pobiciu przez SB. W 1972 zezwolono mu na podjęcie zaocznych studiów historycznych na Wydziale Filozoficzno-Historycznym Uniwersytetu Łódzkiego; 1974-1981 pracownik Archiwum Akt Nowych. 31 I 1976 sygnatariusz Listu 101 do Sejmu PRL przeciwko proponowanym zmianom w Konstytucji. Od 1976 współpracownik PPN, 1976-1981 współpracownik KOR, następnie KSS KOR, 18 IX 1977 sygnatariusz Deklaracji Ruchu Demokratycznego, od 1978 w kontakcie z WZZ; 1977-1989 drukarz (od 1982 podziemnej edycji) pisma „Rzeczpospolita”, kolporter, składacz, organizator produkcji, transportu i lokali, fotograf w NOWej, m.in. wykonał zdjęcia napadu na uczestników wykładu TKN w mieszkaniu Jacka Kuronia; inwigilowany, wielokrotnie zatrzymywany.
We IX 1980 współzałożyciel „S” w AAN; w 1981 drukarz Komitetu Wydawniczego MKZ/Regionu Mazowsze; 27 IX 1981 sygnatariusz deklaracji Klubów Służby Niepodległości, w XI 1981 sygnatariusz Deklaracji ideowej Klubów Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość.
13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Warszawie-Białołęce, następnie w Jaworzu i Darłówku, zwolniony 8 VII 1982 po interwencji Międzynarodowego Czerwonego Krzyża. 1983-1988 współpracownik (kamerzysta, dźwiękowiec) zagranicznych agencji prasowych i paryskiego Kontaktu; 1984-1988 redaktor podziemnego pisma „Praworządność. Dokumenty”, współpracownik „Praworządności”, redaktor techniczny, drukarz podziemnych pism „Solidarność Narodu” i „Polska Jutra”; 1988-1990 organizator druku pisma PPS „Robotnik Mazowiecki” i „Serwisu Informacyjnego Solidarności”.
Od 1989 w SDP, od 2003 członek Stowarzyszenia Wolnego Słowa. 1990-1991 bezrobotny; 1992-2010 filmowiec i archiwista w Grupie Filmowej Kontakt, następnie Media-Kontakt. Od 2010 na rencie.
Operator filmów dokumentalnych, m.in. ''Msza z księdzem Jerzym'' (1995), ''ROPCiO'' (2007).
Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (1999), odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).
1968-1969 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO w ramach SOR krypt. Akacja; od 1969 przez Wydz. III/III-2/III-1 KS MO w ramach KE krypt. Kret; od 1980 przez Wydz. III-2 KS MO w ramach SOR krypt. Offset/KE krypt. Kret.