Encyklopedia Solidarności

Waldemar Kuczyński (właśc. Marian Waldemar), ur. 22 XI 1939 w Kaliszu. Absolwent Uniwersytetu Warszawskiego, Wydz. Ekonomii Politycznej (1965).

1959–1966 w ZMS i PZPR, usunięty z partii za krytykę kampanii propagandowej PZPR przeciwko prymasowi Stefanowi Wyszyńskiemu i Kościołowi katolickiemu (po liście do bp. niemieckich).

1966 asystent na Wydz. Ekonomii Politycznej UW. 1966–1968 st. ekonomista w Zakładach Mechanicznych Ursus, 1969–1970 inspektor w Wydziale Zatrudnienia Stołecznej Rady Narodowej, 1970–1971 ekonomista w Domu Mody Leda, Miejskie Pralnie i Farbiarnie, 1971–1973 projektant w Zakładzie Informatycznym Instytutu Elektrotechniki w Międzylesiu, 1973–1978 adiunkt w Instytucie Organizacji, Zarządzania i Ekonomiki Przemysłu Budowlanego w Warszawie, zwolniony z pracy po publikacjach w „Soviet Studies”. Współorganizator zebrań i dyskutant utworzonego 1962 (z inicjatywy Karola Modzelewskiego i Jacka Kuronia) Politycznego Klubu Dyskusyjnego na UW. 4 III 1968 uczestnik zebrania u Jakuba Karpińskiego, na którym omawiano przygotowania do wiecu na UW 8 III 1968. 12 III 1968 aresztowany pod zarzutem „zorganizowania zgromadzenia mającego na celu przestępstwo”, 28 VIII 1968 zwolniony, 1975 sygnatariusz petycji do Sejmu PRL przeciwko zmianom w Konstytucji PRL, 1977 petycji do Sejmu PRL ws. powołania nadzwyczajnej komisji do zbadania działalności organów ścigania po VI 1976, 1978 deklaracji założycielskiej TKN, członek Rady Programowej, wykładowca Uniwersytetu Latającego (prowadzący seminarium Polityka gospodarcza PRL), od 1978 publicysta pism niezależnych („Biuletyn Informacyjny”, „Robotnik”, „Krytyka”, „Głos”), VII 1980 opiniujący postulaty strajkujących pracowników ZM Ursus w Warszawie, VIII 1980 współorganizator i sygnatariusz Apelu 64 i członek komisji Ekspertów MKS w Gdańsku. Od IX 1980 w „S”, od jesieni 1980 doradca ekonomiczny przy tworzeniu nowych zw. zaw., od I 1981 członek Rady Programowo-Konsultacyjnej OPSZ przy KKP/KK, 1981–1982 kierownik działu ekonomicznego, nast. z-ca redaktora nacz. „Tygodnika Solidarność”, podczas I KZD współautor (z Ryszardem Bugajem) tzw. realistycznego wariantu programu gospodarczego „S”.

13 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Warszawie-Białołęce, nast. Jaworzu, 12 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1982 zwolniony. 1982–1989 na emigracji we Francji, pracownik naukowy Szkoły Zaawansowanych Studiów Społecznych (École des Hautes Études en Sciences Sociales) w Paryżu, współpracownik RWE i BBC, publicysta „Aneksu”, paryskiej „Kultury” i nowojorskiego „Nowego Dziennika”.

1989–1990 podsekretarz stanu, szef Zespołu Doradców premiera w Urzędzie Rady Ministrów, 1990 minister przekształceń własnościowych, 1990–2005 w UD, UW, Partii Demokratycznej (członek władz krajowych), od 1992 doradca gospodarczy, 1992–2002 stały współpracownik „Wprost”, 1997 nieformalny doradca prezesa RM, 1999–2001 gł. doradca ekonomiczny premiera, 2002–2005 pracownik naukowy Wyższej Szkoły Bankowej w Poznaniu i wykładowca w Wyższej Szkole Humanistycznej w Pułtusku, 2002–2006 członek Rady Strategii Społeczno-Gospodarczej przy Prezesie Rady Ministrów.

Publicysta, autor książek, m.in.: Po wielkim skoku (1979), Obóz (1982), Solidarni i niepokorni (1983), Agonia systemu (1996), Burza nad Wisłą. Dziennik 1980–1981 (2002), Solidarność u władzy. Dziennik 1989–1993 (2010).

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2001), Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2011).

1963–10 VII 1984 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO/SUSW w ramach SOR krypt. Rosomak, od 6 X 1981 rozpracowywany przez Wydz. VIII Dep. I w ramach MSW.

Grzegorz Majchrzak