Encyklopedia Solidarności Kudera Tadeusz - Biogramy -

Tadeusz Kudera, ur. 9 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1933 w Wikszanach (Rumunia), zm. 14 I 2004 w Bytomiu. Ukończył SP.

1950–1982, 1983–1985 ślusarz szybowy w KWK Rozbark w Bytomiu.

Od IX 1980 w „S”.

Po 13 XII 1981 uczestnik zbiórek pieniężnych dla rodzin osób internowanych, organizator akcji ulotkowych w zakładzie. W II 1982 podjął próbę organizacji strajku w kopalni; 27 II 1982 zatrzymany, internowany, przetrzymywany w areszcie KW MO w Katowicach, 8 III 1982 aresztowany, osadzony w KW MO w Katowicach; zwolniony z pracy; 24 IV 1982 skazany przez Sąd Śląskiego Okręgu Wojskowego we Wrocławiu na sesji wyjazdowej w Katowicach na 3 lata pozbawienia wolności, od VI 1982 osadzony w ZK we Wrocławiu (uczestnik głodówki m.in. z powodu odmowy udzielania pomocy lekarskiej koledze) i Strzelinie, 24 V 1983 zwolniony warunkowo na mocy aktu łaski Rady Państwa, przywrócony do pracy. 27 VII 1983 podczas rewizji w jego szafce pracowniczej znaleziono 14 szt. zapalników elektrycznych, zwolniony z pracy, 14 XI 1983 przywrócony. Od 1984 udostępniał własne mieszkanie na comies. spotkania działaczy podziemnej „S”. W VI 1984 (z Władysławem Wieczorkiem) autor i kolporter ulotek wzywających do bojkotu wyborów do rad narodowych. 1984–1989 uczestnik Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy parafii Podwyższenia Krzyża Świętego w Bytomiu. Od 1985 na emeryturze, pracownik na pół etatu w prywatnym zakładzie murarskim, od VIII 1985 współwłaściciel firmy budowlanej w Zabrzu. Od 1983 kolporter podziemnych pism, broszur, książek, znaczków poczt podziemnych (m.in. Poczty KPN) i in. materiałów w zakładach Bytomia i Piekar Śląskich. 2 IX 1985 poddany rewizji. 1/2 I 1986 uczestnik akcji malowania napisów „Solidarność żyje” w jednym z przejść podziemnych w Bytomiu. 11 IX i 31 XII 1986 przesłuchiwany, poddawany rewizji. 27 XI 1987 ukarany grzywną przez kolegium ds. wykroczeń za kolportaż podziemnych wydawnictw; 8 IV 1989 karę umorzyła Komisja Orzecznictwa ds. Wykroczeń w Katowicach.

17 III – 20 XII 1982 rozpracowywany przez Wydz. V-2 KW MO w Katowicach w ramach SOS krypt. Farba; 3 VIII 1984 – 21 VII 1989 przez Wydz. III MUSW w Bytomiu w ramach KE krypt. Ślusarz.

Halina Żwirska