Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/17128,Kunicki-Goldfinger-Wladyslaw-Jerzy.html
28.03.2024, 11:47

Kunicki-Goldfinger Władysław Jerzy

Władysław Jerzy Kunicki-Goldfinger, ur. 13 II 1916 w Krakowie, zm. 14 VIII 1995 w Warszawie. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie, Wydz. Filozofii, sekcja biologia (1938); 1938/1939 asystent kontraktowy tamże, w 1948 doktorat, w 1950 habilitacja, od 1962 prof. zwyczajny.

1934-1937 w Legionie Młodych – Lewica, od 1937 w PPS. W 1940 zesłany w okolice Archangielska, opuścił ZSRS jako żołnierz II Korpusu Polskiego gen. Władysława Andersa. Od 1947 w Polsce. 1948-1951 asystent na Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie. W 1948 próbował reaktywować przedwojenny Związek Asystentów i Adiunktów wśród pracowników naukowych Lublina, Warszawy i Łodzi, po interwencji UB wycofał się z pomysłu, 1952-1955 kierownik Katedry Mikrobiologii UMCS, 1955-1961 kierownik Katedry Mikrobiologii Ogólnej Uniwersytetu Wrocławskiego, 1957-1958 dyr. Instytutu Botaniki UWr; w 1957 stypendysta Fundacji Rockefellera, następnie kierownik Pracowni Genetyki Bakterii w Instytucie Immunologii i Terapii Doświadczalnej PAN, od 1961 kierownik katedry, następnie do 1970 dyr., do 1986 pracownik Instytutu Mikrobiologii Uniwersytetu Warszawskiego, od 1965 członek korespondent PAN, 1967-1969 wicedyr. Instytutu Biochemii i Biofizyki PAN. 1 III 1968 jeden z 23 sygnatariuszy Listu profesorów przeciwko ograniczaniu wolności słowa w życiu naukowym i artystycznym, w wyniku represji pomarcowych zwolniony z pracy w PAN. W 1970 ''visiting professor'' University of California. 31 I 1976 sygnatariusz Listu 101 do Sejmu PRL przeciwko planowanym zmianom w Konstytucji. Od 1976 współpracownik KOR, następnie KSS KOR. 29 XI 1976 sygnatariusz Apelu o powołanie komisji sejmowej ds. wyjaśnienia skutków represji wobec robotników Radomia i Ursusa. Od I 1977 objęty cenzorskim zakazem „popularyzowania w środkach masowego przekazu”. 22 I 1978 sygnatariusz deklaracji założycielskiej TKN, udostępniał mieszkanie na zebrania Komisji Programowej, wykłady i seminaria, od VI 1980 członek Komisji Programowej TKN. W 1979 sygnatariusz Listu przeciwko napaściom bojówek SZSP na wykłady TKN. 14 VI 1980 sygnatariusz z ramienia TKN „Listu otwartego do nauczycieli i wychowawców” krytykującego kształt polskiego systemu oświatowego. 1979-1981 przewodniczący Rady Kasy Pomocy Naukowej przy TKN, 1982-1989 przewodniczący Kasy Pomocy Stypendialnej przy Społecznym Komitecie Nauki przyznającej stypendia młodym prześladowanym naukowcom.

IX 1980 – 1990 w „S” na UW. Od 1980 członek rzeczywisty PAN. Od 1980 współorganizator i członek Towarzystwa Popierania i Krzewienia Nauk. W XI 1981 współzałożyciel Klubów Rzeczypospolitej Samorządnej Wolność-Sprawiedliwość-Niepodległość.

13-22 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Warszawie-Białołęce i Jaworzu; uwolniony w wyniku protestów środowiska naukowego. W 1985 współautor niezależnego opracowania ekspertów ''Raport: Polska 5 lat po Sierpniu'' (Wers, 1985), sporządzonego na zamówienie Lecha Wałęsy. W 1986 współautor Apelu 77 intelektualistów ws. uwolnienia więźniów sumienia. 31 V 1987 wśród 63 sygnatariuszy dokumentu określającego podstawowe cele polskiej opozycji, w tym prawo do niepodległości. 17 XI 1987 współzałożyciel i członek odrodzonego PPS, 1987-1988 wiceprzewodniczący Rady Naczelnej, w 1988 współautor ''Programu Polskiej Partii Socjalistycznej – propozycje do dyskusji'', z tego powodu zatrzymany i przesłuchany.

1988-1990 w KO przy Przewodniczącym „S” Lechu Wałęsie. W 1988 współautor projektu reformy organizacji nauki, wprowadzonego w życie po 1989. W 1989 uczestnik obrad Okrągłego Stołu w podzespole ds. nauki, oświaty i postępu technicznego. Doktor h.c. UWr (1989) i UMCS. W 1991 współzałożyciel Solidarności Pracy.

Autor wielu książek i ponad 140 publikacji naukowych z dziedziny mikrobiologii, genetyki, teorii ewolucji i filozofii przyrody, m.in. ''Życie bakterii'' (PWN, 1968), ''Znikąd donikąd'' (PIW, 1993).

13 II 1976 – 11 XI 1985 rozpracowywany przez Wydz. III KS MO/SUSW w ramach SOR/KE krypt. Palec.

 

Krzysztof Biernacki

Opcje strony