Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/17256,Leszczynski-Marian.html
25.04.2024, 13:55

Leszczyński Marian

Marian Leszczyński, ur. 4 V 1946 w Namysłowie. Absolwent Wyższej Szkoły Ekonomicznej we Wrocławiu (1969).

1969-1978 wykładowca na Politechnice Wrocławskiej, 1980-1981 na Politechnice Białostockiej. Od 1971 w PZPR, w 1981 I sekretarz Komitetu Uczelnianego PZPR PB, organizator Białostockiego Forum Myśli Partyjnej, tzw. struktur poziomych w PZPR.

Od X 1980 członek KZ „S” PB; od 1981 autor artykułów ekonomicznych i społeczno-politycznych w „Biuletynie Informacyjnym MKZ NSZZ «S» Region Białystok”.

14 XII 1981 złożył legitymację PZPR, przez pół roku zawieszony w pełnieniu obowiązków służbowych, następnie zdegradowany na stanowisko pracownika naukowo-technicznego, w XI 1982 zwolnił się z pracy. XII 1982 – 1988 główny ekonomista w Spółdzielni Inwalidów Naprzód Naprzód „Naprzód”, podtytuł: „Pismo Grupy Politycznej Wola”, wydawane w Warszawie IX 1985 – XI 1986; od n-ru 3 z 1985 sygnowane przez Wydawnictwo Grup Politycznych Wola. w Białymstoku. 1982-1983 członek Tymczasowej Komisji Wykonawczej „S” Regionu Białystok. 1982-1989 autor do podziemnego „Biuletynu Informacyjnego TKR NSZZ «S» Region Białystok” oraz warszawskich pism „Most” i „Spectator”. 7 I 1983 aresztowany, oskarżony o pomoc ukrywającym się działaczom „S”, przetrzymywany w areszcie mimo inwalidztwa, 3 II 1983 Wojskowa Prokuratura Garnizonowa w Białymstoku umorzyła postępowanie, 4 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1983 zwolniony. Kontynuował działalność w podziemiu (m.in. w kontakcie z Henrykiem Wujcem); współorganizator spotkań KIK (m.in. z Andrzejem Ajnenkielem, Ryszardem Kapuścińskim, Januszem Onyszkiewiczem, Władysławem Siła-Nowickim). W 1988 założyciel w Białymstoku Przedsiębiorstwa Wdrażania Innowacji Techniczno-Organizacyjnych ITO Sp. z o.o. (zatrudniał wyłącznie osoby represjonowane w stanie wojennym). W 1988 po katastrofie pociągu przewożącego chlor organizator protestów przeciw przewożeniu niebezpiecznych ładunków przez Białystok.

W 1989 członek KO „S” Ziemi Białostockiej. 1994-1998 dyr. generalny Krajowej Izby Gospodarczo-Rehabilitacyjnej; 1998-2007 wiceprezes ds. finansów Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, 2007-2008 prezes. 1991-2006 w UD/UW/PD demokraci.pl (w 2002 w Radzie Krajowej UW).

Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2000).

1985-1987 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Białymstoku w ramach SOS krypt. Kulas; do 1989 przez p. V RUSW w Białymstoku w ramach SOR krypt. Fanatycy.

 

Tomasz Danilecki

Opcje strony