Encyklopedia Solidarności

Jacek Lewandowski (obecnie Słomski), ur. 6 II 1964 w Toruniu. Ukończył wieczorowe LO tamże (1988), kursy i szkoły resortowe MSWiA w Szczecinie, Pile, Legionowie (do 1997).

1982-1987 drukarz, kolporter wydawnictw podziemnych (m.in. „Tygodnik Mazowsze”, „Grześ”, „Toruński Informator Solidarności”), organizator akcji ulotkowych i plakatowych. 1982-1984 współzałożyciel i lider młodzieżowej grupy Solidarność-Brzask; organizator kolportażu na Kujawach, prowadził magazyn wydawnictw podziemnych, 1982-1986 założył i prowadził we własnym mieszkaniu podziemną bibliotekę. 1982-1988 uczestnik Duszpasterstwa Akademickiego przy kościele oo. jezuitów i Duszpasterstwa Ludzi Pracy przy kościele Wniebowstąpienia NMP w Toruniu. 1986-1989 współorganizator Mszy za Ojczyznę, spotkań samokształceniowych, uczestnik pielgrzymek na Jasną Górę. 1983-1984 sanitariusz w Szpitalu Miejskim w Toruniu, 1984-1986 operator maszyn włókienniczych w Zakładach Włókien Chemicznych Elana, członek TKZ. W 1984 współzałożyciel i autor podziemnego pisma „Bastion”. 1986-1987 robotnik w Okręgowym Przedsiębiorstwie Energetyczno-Cieplnym w Toruniu. 1986-1988 organizator kolportażu, kurier wydawnictw podziemnych między Warszawą, Krakowem, Łodzią, Gdańskiem, Lublinem, Wrocławiem, Katowicami, Płockiem, Toruniem; uczestnik Klubu Myśli Politycznej, współpracownik wydawnictwa Kwadrat (druk, skład), słuchacz Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego, uczestnik Wspólnoty Życia Chrześcijańskiego założonej przez o. Jacka Pleskaczyńskiego. 1986-1988 w KPN, założyciel partii w Toruniu, 27 X 1987 – 3 XI 1988 szef Pomorskiego Okręgu KPN (następnie przekształconego w Obszar VIII KPN), członek Centralnego Kierownictwa Akcji Bieżącej, uczestnik kongresów partii, marszów szlakiem I Kadrowej, organizator manifestacji, współtwórca pism KPN „Victoria”, „Posłaniec”. W 1988 z-ca kierownika działu administracji i zaopatrzenia w Pomorskich Zakładach Wytwórczych Aparatury Niskiego Napięcia Ema-Apator, wspomagał Polską Partię Chłopską i Niezależny Ruch Społeczny Ziemia Chełmińska.

W 1989 w PSL tzw. wilanowskim, 11 XI 1989 organizator i uczestnik kongresu partii. W 1990 kasjer w II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. Oddziale PKO w Toruniu, członek KZ „S” tamże, od 1990 w wydziale kryminalnym policji.

Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury (2001), odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2011).

Krzysztof Biernacki