Encyklopedia Solidarności

Jan Leonard Łodyga, ur. 13 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1944 w Puławach. Ukończył LO tamże (1963), 1963-1964 student Uniwersytetu Warszawskiego, kierunek polonistyka.

1964-1966 sekretarz redakcji „Echa Puławskiego” (pisma wydawanego przy Zakładach Azotowych w Puławach w Budowie), 1966-1967 redaktor „Głosu FSC” w Lublinie, 1967-1968 pracownik działu handlowego Spółdzielczego Domu Handlowego Społem w Puławach, od 1968 ponownie w ZA: m.in. 1968-1970 sekretarz redakcji i redaktor rozgłośni zakładowej Nasze Sprawy, 1970-1980 kierownik sekcji w dziale organizacji i zarządzania.

Od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego w ZA, 10 IX 1980 w Świdniku uczestnik spotkania założycielskiego MKZ Regionu Środkowo-Wschodniego; wiceprzewodniczący KZ w ZA; od VI 1981 wiceprzewodniczący Zarządu Oddziału „S” Ziemia Puławska (zatrudniony na etacie).

13 XII 1981 współorganizator ewakuacji sprzętu z siedziby ZO w Puławach. 13-22 XII 1981 w ukryciu, 22 XII stawił się do pracy; 2 I 1982 wezwany na przesłuchanie, zatrzymany na 48 godz. w areszcie KM MO w Puławach, 4 I 1982 podczas równolegle przeprowadzonej rewizji w mieszkaniu SB skonfiskowała jego księgozbiór (3 worki), w tym wydawnictwa podziemne; ponownie zatrzymany na 48 godz. w areszcie KM MO w Lublinie; 8 I 1982 internowany (pod pretekstem udziału w wyniesieniu powielacza z ZO „S” 13 XII 1981) w Ośr. Odosobnienia we Włodawie, od 22 IV 1982 w Lublinie, od 2 VIII 1982 w Kwidzynie: 14 VIII 1982 pobity przez Służbę Więzienną w czasie pacyfikacji protestu internowanych; 23 VIII 1982 jego matka, Jadwiga Łodyga, będąca świadkiem pacyfikacji, złożyła do Prokuratury Wojewódzkiej w Elblągu zawiadomienie o pobiciu syna i innych internowanych, zwolniony 15 X 1982. W 1983 świadek w procesie internowanych z Ośr. Odosobnienia w Kwidzynie, oskarżonych o pobicie funkcjonariuszy Służby Więziennej; w pracy przeniesiony na niższe stanowisko (kierownik sekcji przewozów pracowniczych w dziale administracyjno-gospodarczych); 2-krotnie udostępniał swoje mieszkanie na emisje podziemnego Radia „S”. 6 V 1986 aresztowany w efekcie natrafienia przez SB na trop funduszy ZO „S” ukrytych po 13 XII 1981, przetrzymywany w AŚ w Lublinie, 6 VIII 1986 oskarżony o zagarnięcie mienia „S” (które po 13 XII 1981 władze stanu wojennego nakazywały oddawać do dyspozycji reżimowych pełnomocników ds. majątku związkowego), w trakcie procesu nie przyznał do winy, 15 XII 1986 skazany na 2 lata więzienia, następnie karę zmniejszono na mocy amnestii do 1 roku, karę wysokiej grzywny i odszkodowanie na rzecz Skarbu Państwa, 23 XII 1986 zwolniony; zwolniony z pracy, zatrudniany dorywczo, m.in. w zakładzie kamieniarskim; 20 I 1988 osadzony w AŚ w Lublinie Oddział Zamiejscowy Leonów w celu odbycia reszty kary więzienia, 23 II 1988 po odwołaniach warunkowo zwolniony.

W 1989 uczestnik kampanii wyborczej KO „S” na terenie Puław. 1989-1991 wiceprzewodniczący, 1991-1994 członek ZO „S” Ziemia Puławska. W 1990 założyciel i redaktor nacz. „Tygodnika Puławskiego”. W II 1990 przywrócony do pracy w ZA: w 1990 operator pomp, 1990-1997 organizator i kierownik Ośrodka Informacji i Wydawnictw, 1997-2002 kierownik sekcji w Zespole Promocji. Od 2002 na rencie, od 2009 na emeryturze.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2006).

VII 1980 – III 1981 rozpracowywany przez Wydz. III A KW MO w Lublinie w ramach SOS krypt. Obrabiarka; 1982-1986 przez Wydz. V KW MO w Lublinie/RUSW w Puławach w ramach SOR krypt. Wicek.

Marcin Dąbrowski