Machnik Stanisław
Stanisław Machnik, ur. 6 IX 1937 w Warszawie. Absolwent Politechniki Krakowskiej, Wydz. Architektury (1963).
1955–1956 referent drogowy w Prezydium PRN w Cieszynie, 1963–1966 architekt powiatowy w Prezydium PRN w Lesku, 1966–1973 urbanista powiatowy w Prezydium PRN w Biłgoraju, 1973–1978 st. projektant w Biurze Projektów Miastoprojekt w Lublinie, 1978–1987 st. projektant w Zakładzie Projektowania i Usług Inwestycyjnych Inwestprojekt/Spółdzielnia Projektowania i Usług Inwestycyjnych Inwestprojekt tamże.
Od IX 1980 w „S”; od IX 1980 współinicjator i członek Komitetu Założycielskiego, nast. wiceprzew. KZ.
14 XII 1981 – 1987 przew. TKZ, kolporter podziemnych wydawnictw, m.in pism „Informator «Solidarność» Region Środkowo-Wschodni” i książek. Od jesieni 1982 do IV 1983 członek RKK w Lublinie, łącznik między RKK a TZR, od XII 1982/I 1983 członek TZR, IV – VIII 1983 przew. TZR. 23 VIII 1983 aresztowany, osadzony w AŚ w Lublinie i Warszawie-Mokotowie, objęty śledztwem przeciwko działaczom TZR, prowadzonym przez Wydz. Śledczy WUSW w Lublinie i wspólnym aktem oskarżenia skierowanym 16 VII 1984 do Sądu Wojewódzkiego w Lublinie; 22 VII 1984 zwolniony na mocy amnestii. Po 3 mies. aresztowania zwolniony z pracy, przywrócony po wyjściu. W XI 1984 współautor listu otwartego działaczy „S” regionu do Sejmu PRL ws. śmierci ks. J. Popiełuszki. Od 1985 ponownie członek TZR. Wiosną 1987 współorganizator daru podziemnej „S” Regionu Środkowo-Wschodniego dla Jana Pawła II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. w postaci rzeźby Drzewo Życia dla Papieża, którą 9 VI 1987 wręczył papieżowi podczas papieskiej mszy w Lublinie.Od 1987 prowadzi własną pracownię architektoniczną.
1990–1994 radny Miasta Lublina z listy KO, 1990–1991 członek Zarządu Miasta Lublin, 1994–1998 radny Miasta Lublina z listy PC. Od pocz. l. 80. autor projektów współczesnej architektury sakralnej, m.in. kościołów MBKP, św. Urszuli Ledóchowskiej i św. Brata Alberta w Lublinie (oo. bernardyni), kościoła Podwyższenia Krzyża Świętego w Rejowcu Fabrycznym, ołtarza papieskiego w Lublinie (1987) oraz rewaloryzacji cmentarza żydowskiego przy ul. Walecznych tamże. Od 1963 członek Stowarzyszenia Architektów Polskich, laureat pierwszej nagrody w konkursach architektonicznych (dzielnica mieszkaniowa Kalinowice w Zamościu – 1980, kościół MBKP w Lublinie – 1981, ołtarz papieski tamże – 1987).
Odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2013), Krzyżem Wolności i Solidarności (2016).
11 VI 1982 – 25 VIII 1989 rozpracowywany przez Wydz. V KW MO/WUSW w Lublinie w ramach SOR krypt. Architekt.