Encyklopedia Solidarności

Jacek Kazimierz Maziarski, ur. 20 I 1937 w Świętochłowicach, zm. 27 V 2009 w Podkowie Leśnej. Absolwent Uniwersytetu Jagiellońskiego, kierunek polonistyka (1959); doktorat (1967).

1956 związany ze środowiskiem tworzącym Polityczny Ośrodek Lewicy Akademickiej. X 1957 uczestnik protestów przeciwko likwidacji tygodnika „Po Prostu”.

1959–1960 dziennikarz „Panoramy”; 1960–1963 przedstawiciel Zachodniej Agencji Prasowej na woj. katowickie. 1963–1968 kierownik działu publicystycznego w „Dzienniku Zachodnim”. 1968–1968 w „Panoramie”.

1966–1969 członek Prezydium Wojewódzkiego Komitetu Stronnictwa Demokratycznego w Katowicach. 1969–1971 kierownik Zespołu Propagandy Centralnego Komitetu SD. 1970–1971 w sekretariacie CK SD. 1966–1969 członek Komisji Kultury Wojewódzkiej Rady Narodowej w Katowicach. Od 1969 członek zarządu Klubu Publicystyki Polityczno-Społecznej. 1967–1969 członek zarządu okręgu Stowarzyszenia Dziennikarzy Polskich w Katowicach.

1971–1979 dziennikarz „Polityki”; 1971–1972 kierownik działu krajowego; 1976–1977 z-ca kierownika działu krajowego.

Badacz teorii gatunków dziennikarskich i wykładowca akademicki: 1967–1969 w Wyższej Szkole Pedagogicznej w Katowicach; 19970–1972 w Studium Dziennikarskim Uniwersytetu Warszawskiego, 1973–1974 w Studium Dziennikarskim Uniwersytetu Adama Mickiewicza w Poznaniu, 1975–1979 w Studium Dziennikarskim Wojskowej Akademii Politycznej w Warszawie. 1979– 1981 dziennikarz „Kultury”, zatrudniony na stanowisku kierownika działu reportażu publicystyki krajowej.

1978 uczestnik prac nad jednym z raportów Konwersatorium „Doświadczenie i Przyszłość”.

Od IX 1980 w „S”; wiceprzew. Komisji Zakładowej w Wydawnictwie Współczesnym. IX i X 1981 uczestnik I KZD. 1980–1981 uczestnik bloku odnowy w SDP; jeden z przedstawicieli SDP w rozmowach z prezydium Radiokomitetu nt. przyznania „S” dostępu do oficjalnych mediów. Autor projektu zmian w RSW „Prasa-Książka-Ruch”. VIII 1981 autor listu otwartego dziennikarzy wyrażającego solidarność z kierownictwem SDP, pod którym podpisało się około 1900 osób (powstał w reakcji na list 40 dziennikarzy potępiających kierownictwo SDP). XIII 1981 redaktor nacz. pisma „Samorząd”.

Po 13 XII 1981 nie przeszedł weryfikacji dziennikarskiej, nast. zamieścił w „Życiu Warszawy” ogłoszenie: „Szukam uczciwej pracy. Jacek Maziarski”. Po 13 XII 1981 uczestniczył w pomocy internowanym. 1982 publicysta w podziemnym piśmie „Druk”. 1982–1985 współzałożyciel i szef Niezależnej Agencji Informacyjnej; publicysta w „Tygodniku Wojennym”. 1983–1988 członek zespołu redakcyjnego w Wydawnictwie Myśl. Od 1982 (z Jerzym Klingerem) prowadził antykwariat w Warszawie, redaktor gazetki zakładowej w warszawskim przedsiębiorstwie montującym telewizory. Od 1987 publicysta oficjalnego katolickiego pisma „Ład”. 1984–1989 współinicjator (z Andrzejem Fedorowiczem) „Przeglądu Wiadomości Agencyjnych”; stały publicysta pisma. Publikował m.in. pod ps. S. Tylżycki, Józef Golonka i Józef Piwko. W latach 80. uczestniczył w spotkaniach podziemnego SDP i organizowanych jawnie w kościołach dyskusjach z udziałem przedstawicieli opozycji (m.in. nt. jęz. propagandy oraz politycznej i ekonomicznej sytuacji w PRL).

X 1988 sygnatariusz listu otwartego do uczestników Okrągłego Stołu wyrażającego nadzieję związaną z propozycją rozmów, jednocześnie postulującego wprowadzenie reform formalnoprawnych, politycznych i gospodarczych.

1989–1990 z-ca redaktora nacz. „Tygodnika Solidarność”. 1990 współzałożyciel PC, 1991–1993 poseł RP z listy PC; 1991 szef Zespołu Politycznego Prezydenta RP; nast. szef „Wiadomości” TVP1. Tłumacz literatury angielskiej. Autor książek: Z  pogrudniowych doświadczeń (1983) i Odpowiedź Polskiego Barbarzyńcy (1989).

Odznaczony Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006) i pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (2009). 1964–1972 wśród rozpracowywanych przez Wydz. III KWMO w Katowicach pod nr. 9859 do Sprawy Operacyjnej Obserwacji krypt. Opozycja.

VII 1981 – III 1982 rozpracowywany przez Wydz. XIV Dep. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. MSW; od III 1982 w ramach SOS krypt. Skorpion. XII 1983 prowadzenie sprawy przejął Wydz. VII Dep. III MSW. IX 1989 sprawę złożono do archiwum.

Jan Olaszek