Encyklopedia Solidarności

Piotr Paweł Morta, ur. 19 VI 1959 w Wieluniu. Ukończył Liceum Zawodowe w Wieruszowie (1978). Absolwent Akademii Ekonomicznej w Poznaniu, Wydz. Zarządzania (2000).

Od 1978 specjalista konstruktor w Zakładach Płyt Wiórowych Prospan w Wieruszowie/Pfleiderer Prospan SA.

1978–1988 w ZSMP.

Od II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1981 w „S”.

II 1982–1989 działacz podziemnej „S” w zakładzie, kierowanej przez Piotra Krupota; drukarz ulotek, kolporter podziemnych wydawnictw, m.in. pism „Biuletyn Dolnośląski”, „Solidarność Dolnośląska”, „Z Dnia na Dzień”, „Solidarność Wiejska” i znaczków z symbolami patriotycznymi; organizator spotkań konspiracyjnych (m.in. z Alfredą Matuszewską, Krzysztofem Owczarskim, Mariuszem Świeściakiem, Bernardem Pietrakowskim). 1988–1989 organizator (m.in. z Bohdanem Pilarskim, Wandą Szymanek, Kazimierzem Prymasem) wyjazdów na msze za Ojczyznę do kościoła Nawiedzenia NMP (oo. jezuici) w Kaliszu.

W 1989 współpracownik „S” RI, współorganizator i członek KO w Wieruszowie (z Mariuszem Świeściakiem, P. Krupotem, Zdzisławem Sembą, K. Prymasem i Mariuszem Dychto). W 1989 reaktywował (z P. Krupotem) „S” w Prospanie, od 20 III 1989 wiceprzew. Tymczasowej KZ, od 14 VI 1989 członek KZ, 1991–2014 przew., od 18 VI 2014 Komisji Międzyzakładowej „S” ’80 Pfleiderer Prospan SA w Wieruszowie. 1990–2014 delegat na WZD Regionu Wielkopolska Południowa, 1998–2014 przew. Krajowej Sekcji Przemysłu Płyt Drewnopodobnych „S” i wiceprzew. Krajowego Sekretariatu Budownictwa i Przemysłu Drzewnego. Współorganizator Europejskiej Rady Zakładowej w koncernie Pfleiderer AG, wiceprzew. Specjalnego Zespołu Negocjacyjnego, od 15 XI 2007 wiceprzew. Europejskiej Rady Zakładowej. Od 2014 członek zarządu Wojewódzkiego Forum Związków Zawodowych Województwa Łódzkiego.

1990–1994 radny Miasta i Gminy Wieruszów z listy KO, 1998–2002 z listy AWS, 2002–2006 z listy Komitetu Wyborczego Chrześcijańsko-Narodowego, 2006–2014 radny Powiatu Wieruszowskiego z listy PiS. 1999–2001 członek rady nadzorczej ZPW Prospan w Wieruszowie, 2000–2001 wiceprzew. rady nadzorczej Fabryki Sklejka Pisz SA w Piszu.

Współautor publikacji Szanse i zagrożenia rozwoju Zakładów Płyt Wiórowych Prospan SA będące wynikiem prywatyzacji (1997).

Odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2018), Krzyżem Wolności i Solidarności (2014), Medalem Pro Patria (2016).

Grażyna Schlender