Nalichowski Jerzy
Jerzy Nalichowski, ur. 1 IV 1944 w Praszce, zm. 25 V 2017 w Jeleniej Górze. Absolwent Politechniki Wrocławskiej, Wydz. Chemii (1969).
1969-1972 zatrudniony w Zakładach Przemysłowych w Kowarach, 1973-1989 w Zakładzie Doświadczalnym PWr Hydro-Mech tamże. W III 1968 uczestnik strajku okupacyjnego na PWr. Przed VIII 1980 kolporter „Robotnika”.
Od IX 1980 w „S”; od IX 1980 członek Komitetu Założycielskiego w Hydro-Mechu; od XII 1980 wiceprzewodniczący Komisji Oddziałowej tamże i członek KZ „S” na PWr. II-XII 1981 członek Komisji Koordynacyjnej „S” Kowarskich Zakładów Pracy.
17 XII 1981 internowany w Ośr. Odosobnienia w Kamiennej Górze i Głogowie, inicjator i uczestnik akcji protestacyjnych i głodówek, zwolniony 22 VI 1982. Wielokrotne rewizje w domu i pracy, zatrzymywany, przesłuchiwany. V 1983 – IV 1984 założyciel, autor większości tekstów, redaktor i wydawca podziemnego pisma „Dywanik” w Kowarach (część nakładu każdego nr. kolportowano również w Czechosłowacji). XI 1983 – IX 1986 członek (z Andrzejem Piesiakiem, Zdzisławem A. Bykowskim, Romanem Niegoszem, Edwardem Wryszczem, Edwardem Woskowiczem, Zygmuntem Wachowskim, Ryszardem Matusiakiem i Tadeuszem Lewandowskim) Tymczasowego Komitetu Koordynacyjnego „S” Regionu Jeleniogórskiego, X 1986 – II 1989 członek (z A. Piesiakiem, Z.A. Bykowskim, R. Niegoszem) Tymczasowej Rady „S” Region Jelenia Góra. 1982-1989 kolporter wydawnictw podziemnych, organizator wielu akcji ulotkowych i plakatowych. Współpracownik RKS Dolny Śląsk. 1983-1989 członek (z A. Piesiakiem, Z.A. Bykowskim, E. Wryszczem, E. Woskowiczem, Z. Wachowskim) Rady Duszpasterstwa Ludzi Pracy w Jeleniej Górze, lider DLP w Kowarach; współorganizator niezależnych inicjatyw społeczno-kulturalnych w Kowarach i Jeleniej Górze.
Od XI 1988 członek jawnej Komisji Oddziałowej „S” przy Hydro-Mechu. II-XI 1989 członek i rzecznik TZR Jeleniogórskiego; XI 1989 – III 1990 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. WZD. 1989-1990 z-ca kierownika wydz. w Hydro-Mech Sp. z o.o. 1990-1995 wojewoda jeleniogórski; 1999-2002 radny Sejmiku Województwa Dolnośląskiego, przewodniczący Klubu Radnych AWS. 1995-2003 dyr. Inspektoratu PZU SA w Jeleniej Górze, 2003-2006 w Lwówku Śl.; od 2009 na emeryturze.
Do 1985 rozpracowywany przez Wydz. III WUSW w Jeleniej Górze w ramach SOR krypt. DWN; do 26 X 1989 w ramach SOR krypt. [prawdopodobnie] Aktywista.