Encyklopedia Solidarności

Barbara Krystyna Niemiec, ur. 13 VII 1943 w Krakowie, zm. 8 I 2014 tamże. Absolwentka Uniwersytetu Jagiellońskiego, Wydz. Polonistyki (1966), doktorat (1977).

1966-1970 asystent w Katedrze Językoznawstwa Ogólnego UJ. W III 1968 uczestniczka demonstracji studenckich, następnie strajku absencyjnego. 1970-1974 bibliotekarka i nauczycielka języka polskiego w SP nr 93 i 68 w Krakowie, 1977-1979 adiunkt w Instytucie Kształcenia Nauczycieli i Badań Oświatowych, 1979-2003 (z przerwą 1990-1995) adiunkt w Instytucie Pedagogiki UJ.

Od IX 1980 w „S”, członek Komitetu Założycielskiego na Wydziale Filozoficzno-Historycznym UJ, następnie KZ, przewodnicząca koła w Instytucie Pedagogiki.

Od 14 XII 1981 uczestniczka strajku absencyjnego na UJ (trwał do 24 XII 1981, oficjalnie nie odwołany); 17 XII 1981 uczestniczka demonstracji na Rynku Głównym w Krakowie. XII 1981 – 1989 organizatorka pomocy dla internowanych i represjonowanych. Od 1982 członek TKZ UJ, działaczka MKS Kraków (łączniczka z zakładami w Krakowie-Śródmieściu), następnie RKS. 1982-1983 redaktor podziemnego pisma „Wolna Myśl”, 1982-1989 „Kroniki Małopolskiej”, organizatorka kolportażu pism podziemnych (m.in. „Kroniki Małopolskiej”, „Wolnej Myśli”, „Hutnika”, „Biuletynu Małopolskiego”, „Tygodnika Mazowsze”, „Głosu Wolnego Wolność Ubezpieczającego”). 1985-1988 wykładowca Chrześcijańskiego Uniwersytetu Robotniczego im. kard. Stefana Wyszyńskiego w Krakowie-Mistrzejowicach, w 1986 współorganizatorka Komitetu Solidarności Nauki; w 1988 uczestniczka przygotowań do strajku w Hucie im. Lenina. Od X 1988 członek Komitetu Założycielskiego „S” na UJ, który w XI 1988 złożył w Sądzie Wojewódzkim w Krakowie wniosek o rejestrację, 29 XII 1988 w delegacji na rozprawę rewizyjną przed Sądem Najwyższym (SW oddalił rewizję).

1990-1995 członek KZ UJ, 1990-1995 delegat na kolejne WZD Regionu Małopolska, 1990-1992 sekretarz ZR, 1992-1995 członek Prezydium. 1990-1995 delegat na kolejne KZD, 1990-1992 członek KK, 1991-1992 wiceprzewodnicząca „S”, w IV 1995 podczas V WZD (22-23 IV 1995) ponownie wybrana na delegata na KZD, od VI 1995 członek KK, 9 XII 1995 na Nadzwyczajnym WZD pozbawiona funkcji delegata, w VI 1996 KZD odrzucił wniosek o odwołanie z KK. 1991-1993 sędzia Trybunału Stanu. W 1994 kierowała zespołem „S” ds. zbadania akt Stasi. 1995-1999 członek Rady Programowej Polskiego Radia w Krakowie. 1995-2000 redaktor „Tygodnika Solidarność”. Od 2003 adiunkt w Wyższej Szkole Filozoficzno-Pedagogicznej Ignatianum w Krakowie, Wydz. Pedagogiczny, Katedra Pedagogiki Społeczno-Opiekuńczej). 1996-1998 w ROP, od 2005 LPR. 22 VI 2005 współzałożycielka i członek małopolskiej grupy Ujawnić Prawdę. Publicystka, autorka prac naukowych. Współzałożycielka i wiceprzewodnicząca Komitetu Opieki nad Miejscami Zbrodni Komunizmu. Współpracowniczka Katolickiego Stowarzyszenia Civitas Christiana i duszpasterstwa Nauczycieli Diecezji Przemyskiej.

Odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2006).

28 IV 1983 – 6 III 1984 rozpracowywana przez Wydz. V KW MO/WUSW w Krakowie w ramach SOS krypt. Ratusz; od 27 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1984 przez Wydz. III-1 WUSW w Krakowie w ramach KE krypt. Marysia; 25 XI 1985 – 31 I 1990 przez Wydz. III-1/ Inspektorat 2 WUSW w Krakowie w ramach SOR krypt. Marysia.

Jan Szpil