Encyklopedia Solidarności

Barbara Nowak, ur. 23 III 1952 w Lidzbarku Warmińskim. Ukończyła w trybie zaocznym IV LO w Olsztynie (1984).

1976-1993 pracownik SP nr 15 w Olsztynie.

Od IX 1980 w „S”, wiceprzewodnicząca Komitetu Założycielskiego, wiceprzewodnicząca KZ, delegowana do kontaktów z MKZ w Olsztynie, w VI 1981 delegat na I WZD Regionu Warmińsko-Mazurskiego. Uczestniczka akcji strajkowych, protestacyjnych.

14 XII 1981 uczestniczka demonstracji przed Olsztyńskimi Zakładami Opon Samochodowych i na Starym Mieście w Olsztynie; prowadziła bibliotekę wydawnictw niezależnych. Od 1982 drukowała i kolportowała (z Danutą Gulko, Wojciechem Ciesielskim, Józefą Mielnik, Haliną Pietkiewicz, Agatą Sidor i Wacławem Kwiatkowskim) pisma podziemne, m.in. „Rezonans”, i „Solidarność Walczącą”; uczestniczka akcji plakatowych i ulotkowych; współorganizatorka pomocy internowanym, aresztowanym i ich rodzinom. 26 VI 1982 internowana (w zaawansowanej ciąży) w Ośr. Odosobnienia w Darłówku, 16 X 1982 zwolniona. 1982-1986 wielokrotnie zatrzymywana i przesłuchiwana, 2 V 1986 aresztowana, przetrzymywana w RUSW w Lidzbarku Warmińskim, następnie w WUSW w Olsztynie i AŚ w Ostródzie, 17 VII 1986 zwolniona, sprawę umorzono na mocy amnestii.

Od 1993 gospodyni domowa.

Odznaczona Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (2010).

1982-1983 rozpracowywana przez Wydz. II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. KW MO/WUSW w Olsztynie w ramach SOR krypt. Messalina; 1984-1989 przez Wydz. III WUSW w Olsztynie w ramach SOR krypt. Filatelista.

Renata Gieszczyńska