Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/17933,Olszewski-Edward.html
20.04.2024, 01:38

Olszewski Edward

Edward Olszewski, ur. 21 IX 1955 w Piotrkowie Tryb. Absolwent Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, filia w Białej Podlaskiej (1978).

1978-1982 nauczyciel w SP w Bełchatowie. W 1980 założyciel Międzyszkolnego Klubu Sportowego, sekretarz rejonu Bełchatów Wojewódzkiego Szkolnego Związku Sportowego.

Od III 1981 w „S”, przewodniczący Komitetu Założycielskiego „S” Nauczycielskiej w Bełchatowie; od V 1981 przewodniczący KZ „S” Nauczycielskiej w Bełchatowie, od VI 1981 delegat na I WZD Województwa Piotrkowskiego, członek ZR. 29-30 VII 1981 organizator i uczestnik marszów głodowych.

Od 14 XII 1981 współorganizator (ze Zbigniewem Matyśkiewiczem i Ryszardem Wyczachowskim) podziemnej grupy „S” w Bełchatowie. W I 1982 karnie przeniesiony do pracy w SP w Dobiecinie, w VIII 1982 zwolniony. 1982-2008 zatrudniony w KWB Bełchatów; w IV 1982 zatrzymany na 48 godz., poddany rewizji, wielokrotnie wzywany na rozmowy z funkcjonariuszami SB w obecności zwierzchników z KWB Bełchatów. Od 22 VIII 1982 członek KS w KWB Bełchatów; 1982-1989 kolporter wydawnictw podziemnych, m.in. Pomost, Przedświt, Fakt-Łódź, Myśl, Most, oraz pism, m.in. „Zwyciężymy”, „Bis”, „Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Ziemi Łódzkiej”, znaczków poczt podziemnych; współorganizator, uczestnik akcji ulotkowych, plakatowych, malowania na murach, zbierania składek na działalność związkową i na pomoc represjonowanym; od 1984 działacz podziemnej grupy „S” (z Józefem Pólkowskim, Anną Sową, Józefem Węgrzyńskim), 1985-1988 wiceprezes Towarzystwa Krzewienia Kultury Fizycznej Spartakus przy KWB Bełchatów. 30 IV 1985 zatrzymany (z Z. Matyśkiewiczem i R. Wyczachowskim, wiadomość o zatrzymaniu przekazała rozgłośnia RWE) pod pretekstem podejrzenia o kradzież samochodu i włamań do pawilonu handlowego. W 1986 przewodniczący Komisji Wyborczej do Rady Pracowniczej KWB Bełchatów (wprowadzono 5 członków podziemnej „S”); od 1987 członek RKW w Łodzi; we IX 1987 członek Komitetu Założycielskiego „S” w KWB Bełchatów, w X 1987 pełnomocnik KZ ds. rejestracji „S” w sądzie; 11 XI 1987 współorganizator manifestacji z okazji Dnia Niepodległości. 1987-1988 organizator wypożyczalni kaset wideo i magnetowidu w Bełchatowie. 12 I 1988 przedstawiciel (z J. Pólkowskim i J. Węgrzyńskim) „S” Bełchatowa na posiedzeniu sądu dot. rejestracji „S” w Warszawie; 23 VIII 1988 współorganizator 8-godz. strajku w KWB Bełchatów; jesienią 1988 delegat TKZ KWB Bełchatów na posiedzenie KKW. 1988-1989 organizator ruchu Powściągliwość i Praca; współorganizator, uczestnik corocznych Pielgrzymek Ludzi Pracy. Stale inwigilowany, wielokrotnie zatrzymywany, poddawany rewizjom, odmawiano mu zatrudnienia zgodnie z kwalifikacjami.

W II 1989 uczestnik obrad Okrągłego Stołu w podzespole ds. górnictwa; 6-8 II 1989 rzecznik prasowy strajku w KWB Bełchatów oraz sygnatariusz porozumienia; od III 1989 członek Prezydium Regionalnej Komisji Organizacyjnej „S” Ziemi Łódzkiej; V-X 1989 przewodniczący RKW „S” Województwa Piotrkowskiego, 1989 – IV 1990 członek KKW „S”; w X 1989 delegat na II WZD Województwa Piotrkowskiego, w IV 1990 delegat na II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. KZD. W 1989 współorganizator kampanii wyborczej KO „S” w Bełchatowie; 1990-1994 prezydent Bełchatowa; 1992-1994 przewodniczący koła KLD tamże; 1993-1995 i od 2002 prezes Bełchatowskiego Klubu Lekkoatletycznego; 2003-2006 wiceprzewodniczący Ligi Krajowej; 1998-2001 radny Miasta Bełchatów; 2002-2008 wicestarosta bełchatowski; od 2002 członek Porozumienia Lokalnych Ugrupowań Społecznych; 2004-2007 honorowy członek Światowego Związku Żołnierzy AK, od 2007 członek zwyczajny. Od 2008 prezes Administracji Domów Mieszkalnych Sp. z o.o.; od 2002 współzałożyciel, członek Zarządu Bełchatowskiego Stowarzyszenia Samorządowego PLUS. 1994-1996 w UW (do 1995 członek Rady Krajowej), 1999-2001 w RS AWS, 2004-2005 w Partii Centrum.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2005).

1 III 1982 – 4 XII 1987 rozpracowywany przez Wydz. III KW MO/WUSW w Piotrkowie Tryb. w ramach KE krypt. Założyciel; 4 XII 1987 – 4 IX 1989 przez p. V RUSW w Bełchatowie w ramach SOR krypt. Optymiści; 26 IV 1987 – 10 VIII 1989 przez p. V RUSW w Bełchatowie.

 

Hanna Tazbir

Opcje strony