Encyklopedia Solidarności

Krzysztof Olszewski, ur. 4 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1961 w Świeciu n. Wisłą. Absolwent Politechniki Gdańskiej, Wydz. Mechaniczno–Technologiczny (1985).

1978–1980 w czasie nauki w I LO w Bydgoszczy kolportował pisma „Opinia” i „Bratniak” (otrzymywał je od dr Ryszarda Wyszomirskiego z Gdańska). 1980–1982 student Wydz. Mechanicznego WSM w Gdyni.

Od IX 1980 członek NZS WSM, XI–XII 1981 współorganizator strajku solidarnościowego ze studentami WSI w Radomiu; czł. KS, przew. Komisji Porządkowej. Po wprowadzeniu stanu wojennego wyrzucony z uczelni; przez SB stracił książeczkę żeglarską. W 1983 dzięki pomocy m.in. b. rektora WSM Mikołaja Kosteckiego przyjęty na studia na PG.

W VII 1982 wznowił wydawanie pisma NZS WSM „Latarnia”, 1982–1984 wspólnie m.in. z Krzysztofem Gąsiorem i Leszkiem Koniecznym drukował broszury, kalendarze, prasę podziemną (m.in. „Solidarność. Pismo Regionu Gdańskiego”, „Portowiec”, „Nasz Czas”) i ulotki NZS, RKK i SW. W tym czasie zapewniał kontakt między podziemną drukarnią NZS WSM a Bogdanem Borusewiczem i Bogdanem Lisem z RKK, łącznik Eugeniusza Szumiejki ukrywającego się w Gdańsku z Bogdanem Lisem. 1984–1986 współorganizator z Andrzejem Ficem drukarni RKK (Oficyna Kształt) w Rumi Janowo; drukarz książek, prasy podziemnej (m.in. „Solidarność. Pismo Regionu Gdańskiego”, „Portowiec”, „Nasz Czas”) i ulotek. 1982–1987 działał w zespole pomocy charytatywnej przy kościele św. Elżbiety w Gdańsku.

1990–1992 kierownik drukarni, nast. kierownik Biura ZR Gdańskiego „S”, współtwórca spółki „Akwen” i Radia ARnet. Od 1993 właściciel Kancelarii Doradców „Contendo” w Gdańsku.

Od 2002 członek rady Fundacji Hospicyjnej; woluntariusz w Funduszu Dzieci Osieroconych.

Odznaczony Brązowym Krzyżem Zasługi (2013).

Arkadiusz Kazański