Encyklopedia Solidarności

https://encysol.pl/es/encyklopedia/biogramy/18181,Plucinski-Tadeusz.html
18.04.2024, 18:44

Pluciński Tadeusz

Tadeusz Pluciński, ur. 21 IX 1925 w Zagórowie Wielkopolskim k. Ostrowa Wielkopolskiego, zm. 20 IX 2016 w Kaliszu. Ukończył Państwowe Liceum Mechaniczne w Ostrowie Wielkopolskim (1951).

1945–1985 stażysta, nast. ślusarz, kierownik sekcji w Zakładach Naprawczych Taboru Kolejowego w Ostrowie Wielkopolskim. W VI 1956 przywódca protestu robotniczego w zakładzie, 1958–1960 przew. Rady Pracowniczej. Od 1963 do l. 90. wykładowca przepisów ruchu drogowego w Ośrodku Szkolenia Kierowców Automobilklub Wielkopolski w Ostrowie Wielkopolskim.

W III 1968 zatrzymany za udział w manifestacji w Gdańsku.

23–24 VII 1980 przywódca strajku w zakładzie. Od IX 1980 w „S”; przew. Komitetu Założycielskiego, od 9 IV 1981 KZ; X 1980 uczestnik (z Tadeuszem Zimorskim) strajku kolejarzy i pracowników ZNTK na dworcu PKP Wrocław-Nadodrze, wspierającego głodówkę kolejarzy w Lokomotywowni PKP Wrocław Główny; w 1981 członek prezydium Krajowej Sekcji Kolejarzy. Od 8 X 1980 członek Miejskiego, nast. Międzyzakładowego Komitetu Porozumiewawczego/od V 1981 Międzyzakładowej Komisji Porozumiewawczej w Ostrowie Wielkopolskim. VI – VII delegat na I WZD Województwa Kaliskiego, od 1 VII członek prezydium ZR Wielkopolska Południowa.

13 XII 1981 przesłuchiwany (z T. Zimorskim i Jerzym Mintą); zobowiązany do regularnego stawiania się w KM MO, poddany stałej kontroli w miejscu pracy oraz rewizjom w domu. 14 XII 1981 inicjator i uczestnik ukrycia i przekazania sztandaru KZ ks. Tadeuszowi Szmytowi. 13 XII 1981 – 1984 organizator pomocy osobom represjonowanym. 1982–1984 jeden z liderów podziemnej „S” w Ostrowie Wielkopolskim (współpracował m.in. z synami: Ryszardem, działaczem podziemnej „S” w ZNTK w Ostrowie Wielkopolskim i Zbigniewem, przew. KZ w ZNTK w Gdańsku). 1982–1984 członek Komitetu Odbudowy Pomnika Kardynała Ledóchowskiego w Ostrowie Wielkopolskim. 1982–1986 kolporter podziemnych pism, m.in.: „Biuletyn Kolejarski”, „Czas”, „Solidarność Walcząca”, „Solidarni i Niezależni”, „Obserwator Wielkopolski” oraz broszur Mały konspirator i Kłopoty z socjalizmem Leszka Nowaka. Wielokrotnie karany grzywną przez kolegia ds. wykroczeń. 1984 współautor ulotki „Biuletyn Kolejarski”, sygnowanej przez Tymczasowe Komisje Zakładowe „S” Węzła PKP w Poznaniu, ZNTK tamże i Ostrowie Wielkopolskim. 25 II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. 1985, po rewizji w domu, objęty śledztwem ws. „przechowywania i rozpowszechniania materiałów nawołujących do niepokojów społecznych”, 22 V 1985 śledztwo umorzono. Od 1986 na emeryturze.

W 1989 członek prezydium Tymczasowej Miejskiej Komisji Koordynacyjnej „S” w Ostrowie Wielkopolskim oraz KO tamże. 1989–1990 członek Związku Emerytów i Rencistów przy ZNTK.

Odznaczony Złotym Krzyżem Zasługi (2009).

1981–1985 rozpracowywany przez Wydz. II KW MO w Kaliszu/p. V RUSW w Ostrowie Wielkopolskim w ramach SOR krypt. Działacz.

Grażyna Schlender

Opcje strony