Podgóreczny Marian
Marian Podgóreczny, ur. 2
II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo.
1927 w m. Zaostrowiecze k. Baranowicz (obecnie Białoruś), zm. 3 III 2018. Absolwent Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu, Wydział Prawa (1951). Dziennikarz, prawnik, pisarz.
1942-1944 pracownik przymusowy w tartaku w Zaostrowieczu, 1945-1946 skierowany przez ppłk. Adolfa Pilcha do pracy w MO na rzecz Ruchu Samoobrony AK i Narodu w Opocznie, później Łęczycy (wywiad i pomoc partyzantom), 1946-1950 aplikant w dzienniku „Ziemia Pomorska” wydawanym w Spółdzielni Wydawniczej Czytelnik w Bydgoszczy, 1950-1964 dziennikarz, radca prawny w redakcji „Dziennika Bałtyckiego” w Gdyni, następnie przeniesionej do Gdańska, 1963-1982 radca prawny w Stoczni Remontowej Radunia w Gdańsku, 1965-1982 dziennikarz „Wieczoru Wybrzeża”. Od 17 IX 1939 zastępowy (od 1941 drużynowy) Tajnej Drużyny Harcerskiej im. Adama Mickiewicza w Zaostrowieczu (od I 1942 w składzie miejscowego ZWZ, następnie AK). W V i VI 1944 dowódca oddziału partyzanckiego harcerzy, dołączył do oddziału Zgrupowania Nalibockiego AK, dowodzonego przez por. Adolfa Pilcha, (ps. Góra-Dolina). Przebył cały szlak bojowy przez Puszczę Kampinoską (ps. Żbik); po upadku powstania warszawskiego do I 1945 w lasach kieleckich. W X 1956 uczestnik wieców na Politechnice Gdańskiej, w XII 1970 demonstracji na ulicach Gdańska, w VIII 1980 strajku w stoczni.
Od IX 1980 w „S”, wiceprzewodniczący KZ „S” Radców Prawnych w Gdańsku. W XI 1980 na KZD we Wrocławiu został wybrany na sekretarza Krajowej Komisji Zawodowej Radców Prawnych „S”. 1980-1981 członek redakcji „Biuletynu Informacyjnego Stoczni Remontowej «Radunia»”, pisma KZ „S” stoczni. 1980-1981 prowadził porady prawne w KZ „S” stoczni, MKZ „S” w Gdańsku, następnie ZR.
Po 13 XII 1981 wysłany na bezterminowy bezpłatny urlop w redakcji „Wieczoru Wybrzeża”. W 1982 na wcześniejszej emeryturze.
1985-2000 współpracownik „Głosu Wybrzeża” i „Wieczoru Wybrzeża”, 1989-1992 publicysta w „Dzienniku Bałtyckim”; 1990-1991 prezes Dziennikarskiej Spółdzielni Pracy Dziennik Bałtycki i dyr. wydawnictwa Tygodnik Bałtycki. 1992-2004 radca prawny w ZR Gdańskiego „S”. W 1994 uzyskał tytuł I wicemistrza w Samochodowych Mistrzostwach Polski Dziennikarzy oraz Puchar Fair Play Komendy Głównej Policji, w 1998 i 2001 tytuł mistrza Polski. Członek SDP, Stowarzyszenia Dziennikarzy PRL i RP (obecnie), Stowarzyszenia Autorów Polskich i Stowarzyszenia Autorów ZAiKS.
Autor książek: ''Na koniu i pod koniem'' (Gdańskie Wyd. Prasowe 1972), ''Albert Forster, gauleiter i oskarżony'' (Wyd. Morskie, Gdańsk 1977), trylogii ''Doliniacy. Nieznane dzieje Zgrupowania Nalibockiego AK'' (Dziennikarska Sp-nia Pracy Dziennik Bałtycki, Gdańsk 1991); współautor (z Rajmundem Bolduan) książki ''Deutschland w płomieniach'' (Wyd. Morskie, Gdynia 1960).
Odznaczony Srebrnym Krzyżem Orderu Virtuti Militari (1944), Krzyżem Walecznych (1944 Komenda Główna AK, 1947 Ministerstwo Obrony Narodowej, Londyn), Medalem Wojska (1948 przez MON w Londynie), Krzyżem Armii Krajowej (1970, Londyn).
Arkadiusz Kazański