Przeciechowska Irena
Irena Przeciechowska (z d. Łabędź-Pomirska), ur. 4 XII 1916 w majątku Gryszki na Podolu (obecnie Ukraina), zm. 9 II 1990 w Lublinie. Absolwentka Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego, Wydz. Prawa i Nauk Społeczno-Ekonomicznych (1945).
W czasie studiów wiceprezes Zarządu Stowarzyszenia Studentów Bratnia Pomoc. Podczas II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność”, II, tzw. II Krajówka, powstała w III 1982 w Trójmieście z inicjatywy: Tadeusza Harasimowicza (od XII 1981 na emeryturze, wcześniej gł. księgowy w Gdańskich Zakładach Rybnych, doradca tamtejszej KZ „S”), Józefa Koska (dźwigowy w Zarządzie Portu Gdynia), Pawła Slezyngiera (mistrz na Wydz. K-2 Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, przewodniczący „S” na największym wydziale stoczni), Jana Gawina (w III 1982 w SKP, od X 1982 pracownik Okręgowego Przedsiębiorstwa Wodno-Kanalizacyjnego w Gdyni), Pawła Zińczuka (ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina, od IX 1980 łącznik Wydz. P-1 z Komitetem Założycielskim „S” w SG, nast. członek KZ), Janusza Satory (w 1980 w WZZ, w VIII 1980 członek KS w Elmorze; nast. wiceprzewodniczący KZ; 15 XII 1981 organizator 1-dniowego strajku w zakładzie, nast. w ukryciu), Ryszarda Jankowskiego (ze Stoczni Nauta w Gdyni), Jana Kisielewskiego, we współpracy z Tadeuszem Kulczyńskim (z Gdańskiej Stoczni Remontowej) i przedstawicielami Stoczni Północnej im. Bohaterów Westerplatte: Andrzejem Adamczykiem, Romanem Wyżlicem, Janem Wójcikiem. W komórce poligraficznej II Krajówki byli: Andrzej Andrzejewski, Justyn Baranowski, Witold Szaniawski; Tadeusz Szozda (łącznik z II KK). Członkowie II Krajówki m.in. kolportowali pisma podziemne („Tygodnik Mazowsze”, „Solidarność Narodu”). 28 VIII 1982 wystosowano „Apel do społeczeństwa” nawołujący do udziału w manifestacjach. Nazwa organizacji (miała posłużyć do sygnowania dokumentów) była kwestią sporną: II KK NSZZ „S” zaproponował T. Harasimowicz, by nadać większą rangę programowi, nad którym pracowali przedstawiciele największych zakładów Trójmiasta. Dokument: „Program budowy ugody narodowej” został ostatecznie zredagowany w VII 1982 przez P. Slezyngiera we współpracy z T. Harasimowiczem i P. Zińczukiem (podczas spotkania w jego mieszkaniu); był to przeredagowany tekst tez Prymasowskiej Rady Społecznej (opublikowanych 5 IV 1982). Wydany 4 VIII 1982 program podpisano: „Delegaci i Pracownicy. II KK NSZZ «S» (działająca na czas zawieszenia Związku)”. Zastrzeżenie to dołączono, by podkreślić, że II Krajówka nie dąży do przejęcia władzy w „S”. Żądano m.in.: odwołania stanu wojennego, likwidacji ograniczeń praw i swobód obywatelskich, uwolnienia internowanych, uniewinnienia aresztowanych, przywrócenia do pracy zwolnionych za działalność związkową, zaniechania represji wobec pracowników nauki. Spotkania II Krajówki odbywały się: w mieszkaniach T. Harasimowicza w Sopocie, P. Zińczuka w Gdańsku, w mieszkaniu przy ul. Leczkowa, na przystankach SKM Gdańsk Politechnika i Gdynia-Redłowo, w parkach. W V 1982 na Łysej Górze w Sopocie członkowie II Krajówki spotkali się z poszukiwanym listem gończym Bogdanem Lisem, który interesował się nastrojami w zakładach pracy; postanowiono utrzymywać kontakt, II Krajówka zobowiązała się przekazać mu przez łącznika opracowany program organizacji. II Krajówka została rozbita na przełomie XII 1982/I 1983; 9 XII 1982 zatrzymano, nast. aresztowano P. Slezyngiera, 19 I 1983 – J. Koska, 24 I 1983 – T. Harasimowicza, 27 I 1983 – J. Gawina, 7 II 1983 – P. Zińczuka, 30 V 1983 – R. Jankowskiego, na pocz. VII 1983 – J. Satora. J. Kisielewski od I 1983 ukrywał się, późn. został zatrzymany. 27 VII 1983 ppłk Stefan Rutkowski, Naczelnik Wydz. Śledczego WUSW w Gdańsku, wniósł wniosek o umorzenie śledztwa na mocy amnestii. 16 XI 1983 Sąd Rejonowy w Gdańsku umorzył śledztwo. wojny światowej zw. ze środowiskiem Szarych Szeregów i AK (bez formalnego członkostwa). Od 1946 radca prawny w ZZ Pracowników Spółdzielczych w Lublinie, nast. w Uniwersytecie Marii Curie-Skłodowskiej tamże. Równolegle odbywała aplikację sądową, nast. adwokacką; od 1950 adwokat Okręgowej Izby Adwokackiej tamże. Jednocześnie pracowała społecznie dla Komisji Badania Zbrodni Niemieckich tamże. Od X 1951, po przebyciu wymaganej wówczas weryfikacji, praktyka adwokacka. Ministerstwo Sprawiedliwości odmówiło jej uprawnień do występowania przed sądami wojewódzkimi; jako jedyna kobieta w Izbie Lubelskiej była obrońcą wojskowym; podejmowała się obrony w sprawach politycznych (m.in. b. żołnierzy AK).
Od pocz. praktyki zrzeszona w Zespole Adwokackim nr 4 w Lublinie, po jego likwidacji w Zespole Adwokackim nr 1 tamże.
1980–1984 obrońca Piotra Opozdy i Piotra Szczudłowskiego, oskarżonych w zw. z wygłoszeniem przemówień podczas niezależnej manifestacji 11 XI 1980 na pl. Litewskim w Lublinie.
Po 13 XII 1981 obrońca działaczy „S” w pierwszych procesach stanu wojennego, m.in. 15 XII 1981 – 19 IX 1983 w procesie osób przewożących ulotki strajkowe RKS z WSK PZL Świdnik (Wacław Biały, Janusz Winiarski i Jan Stanisław Wójcicki), 16 XII 1981 – 15 I 1982 w procesie redaktorów „Biuletynu Strajkowego Regionalnego Komitetu Strajkowego Regionu Środkowo-Wschodniego NSZZ «S»” (Bożenna Kudelska, Wiesław Lipiec, Krzysztof Michałkiewicz, Sławomir Smyk), 17 XII 1981 – 13 II 1982 w procesie organizatorów strajku w WSK PZL Świdnik (Leszek Graniczka, Józef Kępski, Stanisław Pietruszewski), 18 II – 12 V 1982 w procesie Krzysztofa Hariasza, współinicjatora, redaktora i drukarza pierwszych numerów pisma podziemnego „Informator «Solidarność» Region Środkowo-Wschodni”, 12 III – 11 X 1982 w procesie organizatorów strajku w FSC w Lublinie (Zdzisław Barszczewski, Tadeusz Bednarski, Eugeniusz Budzyński, Wiesława Karykowska, Ryszard Koczkodaj, Józef Zaguła), nast. w procesach politycznych l. 80. w Lublinie działaczy podziemnej „S” i opozycji. Członek Zrzeszenia Prawników Polskich. Członek Towarzystwa Przyjaciół KUL.